- آداب الحرمین 1
- پیشگفتار 1
- آستانبوسی 2
- آستان 2
- آداب زیارت 2
- اذن دخول 3
- استطاعت 3
- احرام 3
- امام الحرمین 4
- اعتاب مقدّسه 4
- التماس دعا 4
- امامباره 4
- امامزاده 5
- اوقات زیارتی 5
- اوقاف 5
- بالای سر و پایین پا 6
- ایوان 6
- باب 6
- بست 7
- بانی 7
- بُقعه 7
- بست نشینی 7
- بقیع 8
- بینالحرمین 8
- بیت 8
- تبرّک 9
- تُربت 9
- پنجره فولاد 9
- پابوسی 9
- تَشرُّف 10
- توسّل 10
- تلّ زینبیّه 10
- جنّة البقیع 11
- جارالله 11
- تولیت 11
- حاجّ، حاجی 12
- جمکران 12
- چاووش خوانی 12
- حائر 12
- حجّ و عمره 13
- حَرَم 13
- حرمین شریفین 14
- حملهدار 14
- حرم الرّسول 14
- حرمُ الله 14
- خادم افتخاری 15
- خُدّام 15
- خانه خدا 15
- خادم الحرمین 15
- دخیل 16
- خطبه خوانی 16
- دار 16
- خیمهگاه 16
- رَواق 17
- درگاه 17
- روضه منوّره 17
- زائر 18
- زائر سرا 18
- زَوّار 18
- زُوّار 18
- زیارت 19
- زُوّارکَش 19
- زیارت اربعین 19
- زیارت از دور 19
- زیارت اموات 20
- زیارت امینالله 20
- زیارت خاصّه، زیارت مخصوص 21
- زیارت خائفانه 21
- زیارت پیاده 21
- زیارت جامعه کبیره 21
- زیارت رجبیّه 22
- زیارت عاشورا 22
- زیارتْ قبول 22
- زیارتگاه 23
- زیارت مأثور 23
- زیارت مُطلقه 23
- زیارت کربلا 23
- زیارتنامه 24
- زیارت نیابی 24
- زیارت ناحیه مقدّسه 24
- زیارت وداع 25
- زیارت وارث 25
- زیارت واجب و مستحبّ 25
- زینبیّه 26
- سامرّا 26
- سَدَنه 26
- ستون 26
- سلام 27
- سقّاخانه 27
- شام 27
- شفاخانه 27
- طلبیدن 28
- شمع گردانی 28
- ضریح 28
- صحن 28
- عتبات عالیات 29
- غبار روبی 29
- عَتَبهبوسی 29
- عهد 29
- قافله 30
- غسل زیارت 30
- فرّاش 30
- قُبّه 31
- کاروان 31
- قبله 31
- قصد اقامت 31
- کربلا 32
- کعبه 32
- کِشیک 32
- کاظمین 32
- کرامات 32
- گلدسته 33
- کفشداری 33
- کلیددار 33
- گنبد 33
- مُجاوِر 34
- مرقد 34
- مدینه منوّره 34
- مزار 34
- مزار شهدا 34
- مشاهد مشرّفه 35
- مسجدالحرام 35
- مَزور 35
- مُشبّک 35
- مَقام 36
- مَضجَع 36
- مقبره 36
- مَشهد 36
- مُعتَمِر 36
- مکّه 37
- میقات 37
- مناره 37
- منبر 37
- نایبالتّولیه 38
- نایب 38
- نایب الزّیاره 38
- نجف اشرف 38
- نقّاره خانه 38
- وادیالسّلام 39
- نماز زیارت 39
- وقف 39
مَشهد
محلّ شهادت، شهادتگاه، تربت شهید، محلّ حضور و گرد آمدن مردم، حرم و زیارتگاه. مشهد نام شهری است در خراسان که مدفن حضرت رضا (ع) در آنجاست و به مشهد مقدّس مشهور است و قبلًا به آن طوس می‌گفتند. جمع آن مشاهد است. به حرم‌های معصومین و تربت پاک امامان مشاهد شریفه و مشاهد مشرّفه گفته می‌شود. به حرم حضرت رضا (ع) مشهد رضوی و به مرقد امام علی (ع) مشهد علوی و به حرم سیدالشهدا (ع) مشهد حائری یا حسینی گفته می‌شود. به کسی که به زیارت خراسان و امام رضا رفته باشد، «مشهدی» گویند.
ص: 56
مَضجَع
ضَجع به معنای خوابیدن به پهلوست و چون مرده را در قبر به پهلو می‌خوابانند، به قبر و مدفن هر کس «مضجع» گفته می‌شود، جمع آن مضاجع است. وقتی درباره کسی می‌گویند: «نوّر الله مَضجَعه»، یعنی خداوند قبرش را پر از نور کند.
مُعتَمِر
غیر از حجّ واجب که در اوقات خاصی انجام می‌شود، زیارت خانه خدا در مواقع دیگر و مُحرِم شدن و طواف و سعی و نماز، «عمره» نامیده می‌شود. معتمر به کسی می‌گویند که عمره انجام می‌دهد، در مقابل حاجّ که به حج‌گزار گفته می‌شود.
مَقام
ایستادن و محلّ ایستادن و قیام، توقّفگاه، جایگاه، جای اقامت، خانه و مسکن، رتبه و منزلت و درجه. در مسجدالحرام، سنگی درون یک محوّطه شیشه‌ای است که جای پای حضرت ابراهیم است و به آن مقام ابراهیم گفته می‌شود. در زیارتگاه‌ها گاهی جای خاصّی که یکی از معصومین یا پیامبران در آنجا عبادت کرده، یا اقامت داشته‌اند یا به نحوی به آنان مرتبط است، «مقام» نامیده می‌شود، مثل مقام خضر در مسجد اموی، مقام صاحب‌الزمان در کربلا، مقام امام صادق در مسجد کوفه. به مزار هم مقام گفته می‌شود.