- پیش گفتار 3
- 1. بیان مسئله 5
- 2. اهمیت موضوع 5
- فصل اول: کلیات 5
- اشاره 5
- 3. اهداف تحقیق 8
- 4. پرسش های پژوهش 8
- 5. پیشینه تحقیق 9
- 6. مفهوم شناسی 11
- ب) یاد = ذکر 11
- الف) تربیت 11
- اشاره 11
- ج) تفاوت ذکر با علم و خاطر 13
- د) مراتب ذکر و یاد خدا 13
- اشاره 13
- یک _ ذکر لفظی 14
- دو _ ذکر معنوی 16
- سه _ ذکر قلبی 17
- چهار _ ذکر عملی و یاد خدا در همه حال (رفتار و عملکرد) 19
- پنج _ یاد خدا هنگام معصیت 20
- الف) شناخت خدا و توجه به خویشتن 22
- فصل دوم: عوامل تقویت و تضعیف یاد خدا 22
- 1. عوامل تقویت یاد خدا 22
- اشاره 22
- اشاره 22
- ب) تحصیل محبت و یادآوری نعمت های الهی 25
- ج) مواظبت بر عمل 26
- ه_) سختی و مصیبت 28
- د) پالایش دل 28
- و) نقش عبادت در نهادینه سازی یاد خدا 29
- الف) پیروی از شیطان 32
- اشاره 32
- 2. عوامل تضعیف یاد خدا 32
- ب) پیروی از شهوات 33
- ج) دنیادوستی 34
- د) دوستی با منحرفان 37
- اشاره 38
- فصل سوم: آثار و برکات یاد خدا 38
- اشاره 38
- 1. آثار فردی یاد خدا 38
- یک _ آرامش دل 39
- الف) سلامت قلب 39
- اشاره 39
- آثار سلامت قلب 39
- اشاره 39
- اشاره 41
- اول _ آینده تاریک و مبهم 41
- دوم _ گذشته تاریک 41
- سوم _ ضعف در برابر عوامل مخالف 42
- پنجم _ قدرنشناسی 42
- چهارم _ احساس پوچی 42
- ششم _ بدگمانی ها و خیال های پوچ 42
- هفتم _ دوستی دنیا 43
- هشتم _ وحشت از مرگ 43
- سه _ شفای دل 44
- دو _ حیات دل 44
- ب) ایجاد بصیرت 45
- ج) تقویت ایمان 46
- ه_) وارستگی از لذت های مادی 47
- د) خودیابی 47
- و) دوری از نفاق 48
- ز) توفیق ترک گناه 49
- ح) استقامت ورزی 52
- ط) افزودن بر منزلت 52
- ی) غلبه بر نگرانی ها 53
- ک) زمینه سازی توبه 54
- ل) جلب نظر الهی و نصرت او 55
- م) قرب خدا 57
- 2. آثار خانوادگی یاد خدا 58
- اشاره 58
- الف) دوری اعضای خانواده از رفتارهای ناپسند 59
- ب) پایبندی به ارزش های اخلاقی 60
- ج) پیدایش محیط معنوی 60
- د) برقراری صفا و صمیمیت 61
- ه_) مشارکت در حل مشکلات 62
- و) تربیت فرزندان مؤمن 63
- 3. آثار اجتماعی یاد خدا 64
- اشاره 64
- الف) احساس مسئولیت در قبال وظایف اجتماعی 65
- ب) دفع بلا از جامعه 67
- ج) یاری و امداد الهی 68
- 4. آثار اخروی یاد خدا 69
- اشاره 69
- د) انواع امداد های الهی 69
- الف) رهایی از مرگ با صاعقه 69
- ب) رهایی از تشنگی سکرات مرگ 70
- د) رهایی و نجات از سختی های قبر 72
- ج) عامل مهربانی ملک الموت 72
- ه_) آمرزش گناه و افزایش ثواب 73
- و) سنگینی میزان اعمال 74
- ز) رهایی از دوزخ 75
- ح) ورود به بهشت 76
- ط) آباد کردن بهشت 77
- ی) علوّ درجات 78
- 1. پیامدهای فردی فراموشی یاد خدا 79
- اشاره 79
- اشاره 79
- فصل چهارم: آثار غفلت از یاد خدا 79
- الف) سنگ دلی 79
- ب) تسلط شیطان 82
- ج) زندگی تنگ در دنیا و کوری در قیامت 83
- د) مردودی در آزمون الهی و گرفتار شدن به عذاب 85
- ه_) خودفراموشی 86
- و) عادی شدن گناه و موفق نشدن به توبه 87
- ز) مرگ دل 88
- ح) حسرت در قیامت 89
- ط) ورود به جهنم 90
- الف) پیدایش بزهکاری و رشد انحراف های اجتماعی 91
- اشاره 91
- 2. پیامدهای اجتماعی غفلت از یاد خدا 91
- ب) سست شدن بنیاد خانواده 92
- د) فروپاشی و سقوط جامعه 94
- ج) تجاوز به حقوق دیگران 94
- فصل پنجم: نقش رسانه در ترویج و گسترش یاد خدا 96
- اشاره 96
- 1. تأثیر یاد خدا در برنامه سازی 96
- 2. تأثیر یاد خدا در برنامه ریزی های صداوسیما 97
- الف) نقاط قوّت در رسانه ملی 99
- اشاره 99
- 3. نقد و ارزیابی برنامه های پخش شده در رسانه ملی 99
- ب) نقاط ضعف در رسانه ملی 100
- 4. پیشنهادهای برنامه ای 102
- 5. معرفی سوژه ها 103
- کتاب نامه 106
د) پالایش دل
د) پالایش دل
یکی دیگر از عوامل تقویت یاد خدا این است که انسان قلب خود را از آلودگی پاک سازد. امام خمینی رحمه الله دراین باره می فرماید:
چون قلب را از کثافات خالی کرد، مهیّا برای ذکر خدا و قرائت کتاب خدا شود. و تا کثافات عالم طبیعت در آن است، استفاده از ذکر و قرآن شریف میسور نشود؛ چنان که در کتاب الهی، در سوره مبارکه واقعه، آیه 77 _ 79 می فرماید:
«إِنّهُ لَقُرْآنٌ کَریمٌ فی کِتابٍ مَکْنُونٍ لا یَمَسُّهُ إِلاَّ الْمُطَهَّرُونَ؛ آن قطعاً قرآنی است ارجمند، که در کتابی محفوظی جای دارد و پاکان نمی توانند به آن دست یابند».
ه_) سختی و مصیبت
ه_) سختی و مصیبت
یکی از لطف های پنهانی خدا این است که گه گاه برای بنده اش بلایی می فرستد تا او با شکیبایی، خدا را یاد کند.
امام باقر(ع) می فرماید:
خدای تعالی مؤمن را با فرستادن گرفتاری تفقد می کند؛ همان گونه که مرد مسافر با فرستادن هدیه، خانواده خود را تفقد می کند و او را از دنیا پرهیز می دهد؛ همان گونه که طبیب مریض را پرهیز می دهد.(1)
امام خمینی در رابطه با تأثیر مصیبت بر یاد خدا می فرماید:
و دیگر از نکات شدت ابتلای بندگان خاص این است که آنها در این ابتلا و گرفتاری ها به یاد حق افتند و مناجات و تضرع در درگاه قدس ذات مقدس نمایند و مأنوس با ذکر و فکر او گردند و طبیعی این نوع
1- محمد بن یعقوب کلینی، اصول کافی، تهران، دارالکتب الاسلامیه، 1404 ه_ . ق، چ 4، ج 2، ص 255، ح 17.