- پیش گفتار 3
- فصل اول: کلیات 5
- 1. بیان مسئله 5
- 2. اهمیت موضوع 5
- اشاره 5
- 4. پرسش های پژوهش 8
- 3. اهداف تحقیق 8
- 5. پیشینه تحقیق 9
- الف) تربیت 11
- ب) یاد = ذکر 11
- 6. مفهوم شناسی 11
- اشاره 11
- ج) تفاوت ذکر با علم و خاطر 13
- د) مراتب ذکر و یاد خدا 13
- اشاره 13
- یک _ ذکر لفظی 14
- دو _ ذکر معنوی 16
- سه _ ذکر قلبی 17
- چهار _ ذکر عملی و یاد خدا در همه حال (رفتار و عملکرد) 19
- پنج _ یاد خدا هنگام معصیت 20
- الف) شناخت خدا و توجه به خویشتن 22
- اشاره 22
- 1. عوامل تقویت یاد خدا 22
- اشاره 22
- فصل دوم: عوامل تقویت و تضعیف یاد خدا 22
- ب) تحصیل محبت و یادآوری نعمت های الهی 25
- ج) مواظبت بر عمل 26
- ه_) سختی و مصیبت 28
- د) پالایش دل 28
- و) نقش عبادت در نهادینه سازی یاد خدا 29
- الف) پیروی از شیطان 32
- 2. عوامل تضعیف یاد خدا 32
- اشاره 32
- ب) پیروی از شهوات 33
- ج) دنیادوستی 34
- د) دوستی با منحرفان 37
- اشاره 38
- اشاره 38
- فصل سوم: آثار و برکات یاد خدا 38
- 1. آثار فردی یاد خدا 38
- اشاره 39
- یک _ آرامش دل 39
- الف) سلامت قلب 39
- اشاره 39
- آثار سلامت قلب 39
- اول _ آینده تاریک و مبهم 41
- اشاره 41
- دوم _ گذشته تاریک 41
- سوم _ ضعف در برابر عوامل مخالف 42
- چهارم _ احساس پوچی 42
- ششم _ بدگمانی ها و خیال های پوچ 42
- پنجم _ قدرنشناسی 42
- هشتم _ وحشت از مرگ 43
- هفتم _ دوستی دنیا 43
- دو _ حیات دل 44
- سه _ شفای دل 44
- ب) ایجاد بصیرت 45
- ج) تقویت ایمان 46
- د) خودیابی 47
- ه_) وارستگی از لذت های مادی 47
- و) دوری از نفاق 48
- ز) توفیق ترک گناه 49
- ح) استقامت ورزی 52
- ط) افزودن بر منزلت 52
- ی) غلبه بر نگرانی ها 53
- ک) زمینه سازی توبه 54
- ل) جلب نظر الهی و نصرت او 55
- م) قرب خدا 57
- 2. آثار خانوادگی یاد خدا 58
- اشاره 58
- الف) دوری اعضای خانواده از رفتارهای ناپسند 59
- ج) پیدایش محیط معنوی 60
- ب) پایبندی به ارزش های اخلاقی 60
- د) برقراری صفا و صمیمیت 61
- ه_) مشارکت در حل مشکلات 62
- و) تربیت فرزندان مؤمن 63
- اشاره 64
- 3. آثار اجتماعی یاد خدا 64
- الف) احساس مسئولیت در قبال وظایف اجتماعی 65
- ب) دفع بلا از جامعه 67
- ج) یاری و امداد الهی 68
- 4. آثار اخروی یاد خدا 69
- د) انواع امداد های الهی 69
- اشاره 69
- الف) رهایی از مرگ با صاعقه 69
- ب) رهایی از تشنگی سکرات مرگ 70
- د) رهایی و نجات از سختی های قبر 72
- ج) عامل مهربانی ملک الموت 72
- ه_) آمرزش گناه و افزایش ثواب 73
- و) سنگینی میزان اعمال 74
- ز) رهایی از دوزخ 75
- ح) ورود به بهشت 76
- ط) آباد کردن بهشت 77
- ی) علوّ درجات 78
- 1. پیامدهای فردی فراموشی یاد خدا 79
- فصل چهارم: آثار غفلت از یاد خدا 79
- اشاره 79
- اشاره 79
- الف) سنگ دلی 79
- ب) تسلط شیطان 82
- ج) زندگی تنگ در دنیا و کوری در قیامت 83
- د) مردودی در آزمون الهی و گرفتار شدن به عذاب 85
- ه_) خودفراموشی 86
- و) عادی شدن گناه و موفق نشدن به توبه 87
- ز) مرگ دل 88
- ح) حسرت در قیامت 89
- ط) ورود به جهنم 90
- اشاره 91
- الف) پیدایش بزهکاری و رشد انحراف های اجتماعی 91
- 2. پیامدهای اجتماعی غفلت از یاد خدا 91
- ب) سست شدن بنیاد خانواده 92
- ج) تجاوز به حقوق دیگران 94
- د) فروپاشی و سقوط جامعه 94
- اشاره 96
- فصل پنجم: نقش رسانه در ترویج و گسترش یاد خدا 96
- 1. تأثیر یاد خدا در برنامه سازی 96
- 2. تأثیر یاد خدا در برنامه ریزی های صداوسیما 97
- اشاره 99
- 3. نقد و ارزیابی برنامه های پخش شده در رسانه ملی 99
- الف) نقاط قوّت در رسانه ملی 99
- ب) نقاط ضعف در رسانه ملی 100
- 4. پیشنهادهای برنامه ای 102
- 5. معرفی سوژه ها 103
- کتاب نامه 106
بنی الانسان است که در وقت بلیات تشبّث به هر رکنی که احتمال نجات در او دهند، پیدا می کنند و در وقت سلامت و راحت، غفلت از آن پیدا می کنند و چون خواص رکنی جز حق سراغ ندارند، بدان متوجه شوند و انقطاع به مقام مقدس او پیدا کنند و حق تعالی از عنایتی که به آنها دارد، خود سبب انقطاع را فراهم فرماید.(1)
و) نقش عبادت در نهادینه سازی یاد خدا
و) نقش عبادت در نهادینه سازی یاد خدا
انسان نیازمند پرستش و عرفان الهی است. در عبادت و عرفان الهی، این نکته مهم وجود دارد که بنده به نیازمندی خویش به خدا که بی نیاز مطلق است، توجه دارد؛ یعنی خود را می شناسد و می داند مالک چیزی نیست، بلکه نیازمند مطلق است. خداوند خطاب به پیامبر اعظم صلی الله علیه و آله می فرماید:
قُلْ لا أَمْلِکُ لِنَفْسِی نَفْعًا وَ لا ضَرّاً إِلاّ ما شآءَ اللّهُ. (اعراف: 188)
بگو جز آنچه خدا بخواهد، برای خودم اختیار سود و زیانی ندارم.
انسان آگاه می داند که خداوند بزرگ، مالک همه چیز است. هر چه این احساس فقر بیشتر باشد، معرفت نیز کامل تر می شود.
در روایتی آمده است که خدای بزرگ فرمود:
من بندگانی دارم که مرا دوست دارند و من هم آنان را دوست دارم. آنان مشتاق من و من هم مشتاق آنهایم. آنان مرا یاد می کنند و من نیز آنها را یاد می کنم. آنان به من نظر می کنند و من به آنها. پس اگر تو به راه آنها بروی، تو را نیز دوست خواهم داشت و اگر از راه منحرف شوی، دشمنت می شوم. عرض کرد: خدایا! نشانه های آنان چیست؟ خطاب رسید: آن گاه که شب فرا رسید... و هر دوستی با دوست خود خلوت کرد، آنان در برابر من به پا می ایستند و صورت های خود را بر زمین می گذارند و با کلام من (تلاوت کتاب آسمانی) با من مناجات و
1- چهل حدیث، ص 241.