بررسی آثار تربیتی یاد خدا با تاکید بر اندیشه امام خمینی رحمه الله صفحه 82

ای موسی! از فزونی مال دنیا خوش حال مباش، و ذکر و یاد مرا هیچ گاه ترک مکن؛ زیرا زیادی مال (غالباً) سبب فراموشی گناهان و ترک یاد من، سبب سنگ دلی می شود.

در این حدیث، دو فرمان مهم آمده و حکمت و فلسفه هر کدام از آنها نیز بیان شده که از فلسفه فرمان دوم چنین درمی یابیم که ترک یاد خدا و غفلت از آن، عامل مهم سنگ دلی است.

ب) تسلط شیطان

ب) تسلط شیطان

از آیات قرآن کریم پی می بریم انسانی که از یاد خدا رو بگرداند، شیطان سراغ او می رود و همواره با او خواهد بود تا او را گمراه کند. خداوند یکتا می فرماید:

وَ مَنْ یَعْشُ عَنْ ذِکْرِ الرَّحْمنِ نُقَیِّضْ لَهُ شَیْطانًا فَهُوَ لَهُ قَرینٌ وَ إِنَّهُمْ لَیَصُدّونَهُمْ عَنِ السَّبِیلِ وَ یَحْسَبُونَ أَنَّهُمْ مُهْتَدُونَ حَتّی إِذا جاءَنا قالَ یا لَیْتَ بَیْنی وَ بَیْنَکَ بُعْدَ الْمَشْرِقَیْنِ فَبِئْسَ الْقَرینُ. (زخرف: 36 _ 38)

و هر کس از یاد [خدای] رحمان دل بگرداند، بر او شیطانی می گماریم تا برای وی دمسازی باشد و مسلماً آنها ایشان را از راه باز می دارند و (آنها) می پندارند که راه یافتگانند. تا آن گاه که او [با دم سازش] به حضور ما می آید و [خطاب به شیطان] گوید: ای کاش میان من و تو، فاصله خاور و باختر بود، که چه بد دم سازی هستی!

تعبیر «رحمان» اشاره به این است که انسان چگونه از خدایی که رحمت عامش همگان را فراگرفته، روگردان و از یاد او غافل می شود. آیا چنین کسی جز این سرنوشتی می تواند داشته باشد که هم نشین شیطان و محکوم فرمان او گردد؟ آری غفلت از ذکر خدا و غرق شدن در لذت های دنیا و دل باختگی به