عقل و ایمان از دیدگاه ابن رشد، صدرالمتالهین شیرازی و ایمانوئل کانت صفحه 250

خاتمه

اشاره

آن چه می آید وجوه اشتراک و افتراقی است که نتیجه تلاش ذهن نگارنده بر حسب مدارک موجود می باشد. پیشاپیش این نکته قابل ذکر است که آن چه به عنوان وجوه مشترک بین سه فیلسوف و موضوع این پژوهش به نظر می رسد چیزی جز گونه ای از تناظر نباید محسوب شود. چه اینکه فضای رشد و زمینه های ذهنی و آموزشی و فرهنگی آنان اساساً قابل مقایسه با یک دیگر نیست.

یکی فیلسوف مسلمان و فقیهی اهل سنت است که با رو آوردن به آثار ارسطو و وابستگی خاص به ایشان می خواهد نقش ایمان را بنگرد در زندگی مهم تلقی کند و از روزنه دید ویژه ای به مسائل بنگرد.

دیگری فیلسوف شیعی است که تا آخرین دقایق حیات در باورهای سنتی کیش و آئین خود پای می فشرد و از قلمرو فرهنگ اهل بیت علیهم السلام قدمی فراتر نمی نهد.

سومی فیلسوفی عصیانگر که پس از پیمودن مراحلی از رشد عقلانی مرزهای اعتقادی رائج در دنیای مسیحیت را شکست و می توان گفت رودرروی آموزه های مرسوم کلیسا قرار گرفت و پس از برهه ای حیرت و