فلسفه تاریخ صفحه 14

گاهی نیز خودسازی پیامبران و عبادت هایشان، نقش اساسی در نزول ادیان و شرایع و بعثت آن بزرگواران داشته و سرآغاز پیدایش یک دین شده است. بی تردید، این امر یک حادثه تاریخی به شمار می آید.

انسان ها در طول تاریخ اعتقادات دینی و مناسک گوناگونی داشته و دارند ولی همه آنها در تاریخ ثبت نمی شود، لکن از آن جا که مسئله پرستش و عدم پرستش خداوند در طول تاریخ، موجب یک سلسله حوادث و تحولات شگرفی در زندگی بشر شده است که به همین جهت، خداپرستی و گونه های آن، موضوع بحث مورخ قرار می گیرد.

با توجه به نکات فوق، می توان گفت:

علم تاریخ، درباره کنش و واکنش انسان با خدا، با خود و با انسان های دیگر و طبیعت بحث می کند، مشروط بر این که نمود عینی و اثر اجتماعی در خوری داشته باشد. (1)

انواع پژوهش در تاریخ

اشاره

در یک تقسیم مهم، علم تاریخ را از جهت چگونگی پژوهش و مطالعه، به انواع مختلفی تقسیم می کنند که در این جا به برخی از مهم ترین انواع آن پرداخته و در نهایت، مقصود از فلسفه تاریخ - به هر دو معنای مشهورش که از انواع این تقسیم به شمار می آید- بررسی می شود.

1- تاریخ نقلی

مقصود از تاریخ نقلی، همان مطالعه و ثبت سرگذشت افراد، اقوام و وقایع