فلسفه تاریخ صفحه 24

3. فلسفه علم تاریخ در قرن بیستم تولد یافته و رشد کرده است، ولی فلسفه نظری تاریخ از زمان افلاطون و سنت اگوستین مطرح بوده است، اما رواج و شیوعش، بیشتر پس از ظهور فلسفه نظری فردریک هگل و تثبیت و استقرارش به دست مارکس و پیروان او بوده است، اما آثار همه فیلسوفان جدید تاریخ از قبیل پوپر (popper) ، کالینگوود ((Collingwood ، کاردینر (cardiner) ، درای ((dray ، والش (walsh) در زمینه فلسفه علم تاریخ است.

محورهای تاریخ نگاری نقلی و تحلیلی

اشاره

علم تاریخ به گونه های مختلف قابل تقسیم است: گاه از حیث چگونگی ثبت و ضبط گزاره های آن، به تاریخ کتبی و شفاهی تقسیم می کنند. زمانی از جهت موضوع مورد گزارش، به تاریخ سیاسی، فردی، اجتماعی، فرهنگی، محلی، رجال دینی یا سیاسی، جنگ ها، انقلاب ها، وقایع مهم و انساب، تقسیم می شود. گاهی نیز آن را از حیث سبک منابع گزارش گر به تاریخ عمومی و تقویمی، نسب نگاری، طبقات نگاری، وقایع نگاری و... تقسیم می نمایند و یا از حیث زمان نگارش منابع گزارشگر، تواریخ متقدم و متأخر می نامند.

اکنون در حد گنجایش این نوشتار و به طور مختصر به برخی از اقسام معروف تاریخ اشاره می شود تا از این رهگذر، دانش پژوهان در قسمت بعد، جایگاه و مفهوم فلسفه تاریخ را با ذهنی آماده درک نمایند.

1- تاریخ کتبی و شفاهی

تاریخ نگاری کتبی، همان شیوه مرسوم و کهنی است که در آن، مورخ با انگیزه ثبت کتبی وقایع، بعد از برخورد نزدیک با یک واقعه و یا بر اساس اسناد و