فراتر از عرفان : خداشناسی فلسفی و عرفانی از نگاه وحی و عرفان صفحه 33

ناشناخته والامقام بدون اینکه اشیاء را از چیزی بسازد آن ها را ایجاد و خلق فرموده است.

و می فرمایند:

کلّ ما فی الخلق لا یوجد فی خالقه، وکلّ ما یمکن فیه یمتنع فی صانعه... کیف یجری علیه ما هو أجراه ویعود فیه ما هو ابتدأه.(1)

هر چه در خلق باشد در خالق وجود ندارد، و هر چه در آن ممکن باشد در آفریدگارش ناممکن است... چگونه بر او جاری شود آنچه خودِ او آن را جاری نموده است، یا به او باز گردد آنچه او آن را احداث فرموده است؟!

اصل هشتم: ممکن (= مقداری)، مجرد از زمان نیست.

هر چیزی که حادث و دارای ابتدای وجود باشد، به طور بدیهی زمان بر آن می گذرد و محال است که مجرد از زمان باشد.

امام زین العابدین علیه السلام می فرمایند:

وجعلت لکلّ شیء أمداً، وقدّرت کلّ شیء تقدیراً.(2)

و برای هر چیزی پایان و انتهایی قرار دادی، و اندازه هر چیزی را معین و مشخّص فرمودی.

اصل نهم: ذات خداوند متعال هرگز شناخته نمی شود

چه اینکه:

الف) آنچه شناخته شود متجزی و مخلوق است.

ب) ذات فراتر از داشتن مقدار و اجزا، قابل شناخت و وصول نیست.

ج) تنها راه علم به وجودِ ذاتِ فراتر از مقدار، وجودِ