فراتر از عرفان : خداشناسی فلسفی و عرفانی از نگاه وحی و عرفان صفحه 470

خداوند را بسته می انگاشت توبه کرد و گفت:

... پس از این روز دیگر بدا را انکار نخواهم کرد، و ان شاء الله آن را تکذیب نخواهم نمود.

امام صادق علیه السلام نیز می فرمایند:

ما بعث الله عزّ وجلّ نبیّاً حتی یأخذ علیه ثلاث خصال، الإقرار بالعبودیّه، وخلع الأنداد، وأن الله یقدّم ما یشاء ویؤخّر ما یشاء(1).

خداوند عزّ و جلّ هیچ پیامبری را نفرستاد مگر اینکه بر سه مطلب از او پیمان گرفت: اقرار به عبودیت و خلع انداد، واینکه خداوند هر چه را بخواهد پیش می اندازد، و هرچه را بخواهد مؤخر می دارد.

ونیز:

ما عبد الله عزّ وجلّ بشیء مثل البداء.(2)

در طریق عبادت خداوند عزّ و جلّ هیچ چیزی فراتر از اعتقاد به بدا وجود ندارد.

و حضرت رضا علیه السلام می فرمایند:

ما بعث الله نبیّاً قطّ إلا بتحریم الخمر، وأن یقرّ له بالبداء.(3)

خداوند هیچ پیامبری را مبعوث نفرموده مگر اینکه شراب را تحریم کند و برای خداوند به بدا اقرار نماید.

اندیشه بشری و انکار بدا

فلسفه معتقد است که جبر علی و معلولی یک قانون کلی است، در نظر ایشان هر چیزی حتی اراده خدا و

1- . توحید، 333.
2- . توحید، 332.
3- . صدوق؟ق؟، توحید، 334.