- اشاره 1
- مقدمه 1
- بخش اول: شناخت بهترین 1
- معنای کمال، و شناخت برترین لذت و سرور 2
- تجلی اوج هدایت در رساترین کلام 4
- چرا اراده و اختیار؟! 6
- چرا عبادت و بندگی؟! 10
- چرا عبادت و بندگی؟! 11
- دنیا برتر است یا بهشت؟ 15
- چرا رنج و بلا و گرفتاری؟! 28
- بخش دوم: پاسخ گوی مهربان 31
- اشاره 31
- نگرانی و تشویش چرا؟! 38
- اشاره 47
- بخش سوم: کدام مهربان تر است و حکیم تر؟ 47
- عافیت بخواه نه بلا 57
- تو همانی که می خواهم! 59
- این گونه حل می شود 60
- راه را گم نکنیم 65
- بندگی شیاطین و انجام امور شگفت 66
- وقتی امام معصوم را کنار می زنند 70
- بخش چهارم: چرا همه را یکسان نیافریدند 73
- اشاره 73
- لطف است نه عدل 74
- روز قیامت معلوم خواهد شد 77
- عمل ناقص و ثواب کامل 80
- اشاره 85
- 1 . با اینکه معلوم بود چه خواهم کرد چرا مرا آفریدند؟ 85
- 3 . چرا مرا به سجود بر آدم امر کردند؟ 88
- 4 . چرا مرا لعنت کرده، از بهشت راندند؟ 88
- 5 . چرا مرا به بهشت راه دادند؟! 90
- 6 . چرا مرا بر فرزندان آدم مسلط کردند؟! 91
- 7 . چرا وقتی که مهلت خواستم مهلتم دادند؟! 92
- بخش ششم: آخرت نه دنیا 94
از امیرالموءمنین علیه السلام نقل شده است که:
نشستن در مسجد برای من از نشستن در بهشت بهتر است چرا که در بهشت رضا و خشنودی من است ولی در مسجد رضای پروردگار من.(1)
چرا عبادت و بندگی؟!
نیک می دانیم که پروردگار مهربان هرگز نیازی به دیگران نداشته و معرفت و عبادت بندگان او را سودی نمی دهد بلکه این خود بندگان هستند که از معرفت و عبادت خویش سود خواهند برد. امام مجتبی علیه السلام می فرمایند:
اگر خداوند متعال به لطف و رحمت خود شما را به انجام واجبات مکلف فرمود به جهت این نبود که به شما نیازمند باشد بلکه به جهت لطف و مهربانی خود _ که معبودی جز او نیست _ شما را مکلف فرمود تا اینکه بد و خوب شما از یکدیگر جدا شوند، و قلب ها و نهان های شما را بیازماید، و در راه دریافت رحمت او بر یکدیگر سبقت جسته و مقاماتتان در بهشت بالا رود.(2)
نیز روشن است که محبت ورزیدن به خوبی ها امری است که هم عقل، و هم نهاد و فطرت انسانی آن را اقتضا می کند لذا معرفت صحیح خداوند متعال و شناخت لطف و کرم و بزرگواری و حقیقت ربوبیت و پروردگاری او به خودی خود محبت و عبادت و کرنش در مقابل او را به دنبال خواهد داشت؛ و عبادت و بندگی وی، و پیوند با او نهایت سرافرازی و آزادگی بوده، بزرگ ترین ثروت و دارایی، و موجب خشنودی و رحمت و پاداش ابدی و بهره وری از نعمت های بی منتهای او نیز می باشد. امام صادق علیه السلام می فرمایند:
خرج الحسین بن علی علیهماالسلام علی أصحابه فقال: أیها الناس إن اللّه جل ذکره ما خلق العباد إلا لعیرفوه، فإذا عرفوه عبدوه، فإذا عبدوه استغنوا بعبادته عن عباده من سواه.(3)
حضرت حسین بن علی علیهماالسلام نزد اصحابشان آمده فرمودند: مردمان، همانا خداوند جل ذکره بندگان را نیافرید جز برای این که او را بشناسند، پس چون او را شناختند عبادتش خواهند کرد، و چون او را عبادت کنند، از پرستش غیر او بی نیاز خواهند شد.
از امام صادق علیه السلام پرسیدم: چرا خداوند متعال خلایق را بیافرید؟! فرمودند:
1- . الجلسه فی الجامع خیر لی من الجلسه فی الجنه فإن الجنه فیها رضا نفسی والجامع فیها رضا ربی. (بحارالانوار، 80 / 362 از عده الداعی و اعلام الدین).
2- . إن اللّه عز وجل بمنه ورحمته لما فرض علیکم الفرائض لم یفرض ذلک علیکم لحاجه منه إلیه بل رحمه منه لا إله إلا هو لیمیز الخبیث من الطیب، ولیبتلی ما فی صدورکم، «ولیمحص ما فی قلوبکم»، ولتتسابقوا إلی رحمته، ولتتفاضل منازلکم فی جنته. (امالی طوسی قدس سره ، 654؛ بحارالانوار، 5 / 315).
3- . علل الشرایع، 9؛ بحارالانوار 5 / 313.