- اشاره 1
- مقدمه 1
- بخش اول: شناخت بهترین 1
- معنای کمال، و شناخت برترین لذت و سرور 2
- تجلی اوج هدایت در رساترین کلام 4
- چرا اراده و اختیار؟! 6
- چرا عبادت و بندگی؟! 10
- چرا عبادت و بندگی؟! 11
- دنیا برتر است یا بهشت؟ 15
- چرا رنج و بلا و گرفتاری؟! 28
- بخش دوم: پاسخ گوی مهربان 31
- اشاره 31
- نگرانی و تشویش چرا؟! 38
- بخش سوم: کدام مهربان تر است و حکیم تر؟ 47
- اشاره 47
- عافیت بخواه نه بلا 57
- تو همانی که می خواهم! 59
- این گونه حل می شود 60
- راه را گم نکنیم 65
- بندگی شیاطین و انجام امور شگفت 66
- وقتی امام معصوم را کنار می زنند 70
- اشاره 73
- بخش چهارم: چرا همه را یکسان نیافریدند 73
- لطف است نه عدل 74
- روز قیامت معلوم خواهد شد 77
- عمل ناقص و ثواب کامل 80
- 1 . با اینکه معلوم بود چه خواهم کرد چرا مرا آفریدند؟ 85
- اشاره 85
- 3 . چرا مرا به سجود بر آدم امر کردند؟ 88
- 4 . چرا مرا لعنت کرده، از بهشت راندند؟ 88
- 5 . چرا مرا به بهشت راه دادند؟! 90
- 6 . چرا مرا بر فرزندان آدم مسلط کردند؟! 91
- 7 . چرا وقتی که مهلت خواستم مهلتم دادند؟! 92
- بخش ششم: آخرت نه دنیا 94
غم های آن رها شوند به آن بازگردانده می شوند، بچشید عذاب آتش سوزان را". سپس پوست های آنان به پوست دیگری تبدیل می شود. پس از آن امام فرمودند: آیا تو را کافی است؟! عرض کردم: کافی است، کافی است.(1)
و امیرالمؤمنین علیه السلام در وصف جهنم می فرمایند:
عمق آن بسیار، و حرارت آن شدید، و شراب آن چرک و خون، و گرزهای آن فولادین است، عذابش رو به کمی نمی رود، و ساکن آن رهایی و مرگ ندارد، خانه ای است که اصلا در آن رحمت نیست، و فریاد اهلش هرگز پاسخ داده نمی شود.(2)
امام باقر علیه السلام می فرمایند:
همانا در جهنم سرزمینی است که آن را "غساق" می گویند، در آن سیصد و سی قصر وجود دارد، در هر قصری سیصد و سی خانه است، در هر خانه ای سیصد و سی عقرب است، در نیش هر عقربی سیصد و سی انباشته سم است، اگر یکی از آن عقرب ها سمش را بر همه اهل دوزخ بریزد همه را در بر خواهد گرفت.(3)
5 . چرا مرا به بهشت راه دادند؟!
سؤال پنجم:
چون مرا بیافرید و به طور مطلق و مخصوص تکلیف کرد، پس اطاعت نکردم لعنتم کرد و مطرودم ساخت، دیگر چرا به نزد آدم راهم داد تا داخل بهشت شدم و به وسوسه خویش گمراهش کردم تا این
1- . یا أبا محمد، استعد للحیاه الطویله فإن جبرئیل جاء إلی النبی صلی الله علیه وآله وسلم وهو قاطب وقد کان قبل ذلک یجیء وهو متبسم فقال: رسول اللّه صلی الله علیه وآله وسلم یا جبرئیل، جئتنی الیوم قاطبا؟! فقال: یا محمد، قد وضعت منافخ النار. فقال: وما منافخ النار یا جبرئیل؟ فقال: یا محمد، إن اللّه عز وجل أمر بالنار فنفخ علیها ألف عام حتی ابیضت، ثم نفخ علیها ألف عام حتی احمرت، ثم نفخ علیها ألف عام حتی اسودت فهی سوداء مظلمه، لو أن قطره من الضریع قطرت فی شراب أهل الدنیا لمات أهلها من نتنها، ولو أن حلقه واحده من السلسله التی طولها «سبعون ذراعا» وضعت علی الدنیا لذابت الدنیا من حرها ولو أن سربالا من سرابیل أهل النار علق بین السماء والأرض لمات أهل الدنیا من ریحه. قال: فبکی رسول اللّه صلی الله علیه وآله وسلم وبکی جبرئیل فبعث اللّه إلیهما ملکا فقال لهما: إن ربکما یقرئکما السلام ویقول: قد أمنتکما أن تذنبا ذنبا أعذبکما علیه. فقال أبو عبد اللّه علیه السلام : فما رأی رسول اللّه صلی الله علیه وآله وسلم جبرئیل متبسما بعد ذلک. ثم قال: إن أهل النار یعظمون النار، وإن أهل الجنه یعظمون الجنه والنعیم، وإن جهنم إذا دخلوها هووا فیها مسیره سبعین عاما فإذا بلغوا أعلاها قمعوا بمقامع الحدید وأعیدوا فی درکها فهذه حالهم وهو قول اللّه عز وجل «کلما أرادوا أن یخرجوا منها من غم أعیدوا فیها وذوقوا عذاب الحریق» ثم تبدل جلودهم غیر الجلود التی کانت علیهم. قال أبو عبد اللّه علیه السلام : حسبک؟ قلت: حسبی حسبی. (تفسیر قمی قدس سره ، 2 / 81؛ بحارالانوار، 8 / 280).
2- . قعرها بعید، وحرها شدید، وشرابها صدید، وعذابها جدید، ومقامعها حدید، لا یفتر عذابها، ولا یموت ساکنها، دار لیس فیها رحمه، ولا تسمع لأهلها دعوه... (امالی طوسی قدس سره ، 29 ؛ بحارالانوار، 8 / 286).
3- . إن فی جهنم لواد یقال له "غساق"، فیه ثلاثون وثلاث مائه قصر، فی کل قصر ثلاثون وثلاث مائه بیت، فی کل بیت ثلاثون وثلاث مائه عقرب، فی حمه کل عقرب ثلاثون وثلاث مائه قله سم. لو أن عقربا منها نضحت سمها علی أهل جهنم لوسعتهم سما. (الزهد، 100؛ بحارالانوار، 8 / 314).