تاملی در نظریه اصالت وجود و وحدت وجود صفحه 307

صفحه 307

5 _ پاسخ به چند شبهه پیرامون روایات معاد بدن دنیوی

روایت اوّل : عن جمیل بن دّراج عن الصادق جعفر بن محمّد علیهماالسلام قال : إذا أراد اللّه عزّوجلّ أن یبعث الخلق ، أمطر السماء أربعین صباحا فاجتمعت الأوصال ونبتت اللحوم .

شبهه اوّل : « روایت موثق است و معاد جسمانی به معنای صورت محض و بدن مثالی _ در مقابل ماده مطلق _ را نفی می کند . ولی مثلیت و عینیت به این ماده و جسم

دنیوی را اثبات نمی کند ، چرا که در نزد صدرالمتألهین بدن اخروی واجد ماده و جسمیت است _ و نه صورت محض و بدن مثالی _ به ماده و جسمیت اخروی و واجد پوست و گوشت و استخوان هم می باشد . پس رویش گوشت و پوست اعم از مادی و دنیوی آن بدن است و لذا دلیل اعمّ مدّعای اخص را اثبات نمی کند » .(1)

جواب : أوّلاً : صدر روایت بیان می نماید که هنگامی که حق تعالی اراده بعث و نشور می فرماید چهل صبح باران می بارد سپس استخوان های پراکنده جمع می شود و بر آنها گوشت می روید که این خود بیان کیفیتِ تشکیل مجدّد بدن پودر شده و از بین رفته می باشد . و الاّ اگر بدن دیگری توسط نفس خلق می شد وجهی برای باریدن باران بر زمین نمی باشد .

و روشن است که باریدن باران به جهت إخراج اجسام مردگان از دل زمین است که در روایت دیگری به طلایی که خاک و غبار از آن زدوده تشبیه شده .(2)

ثانیاً : متن کامل روایت را از تفسیر علی بن ابراهیم قمی نقل می کنیم تا روشن شود اشکال مذکور وارد نیست .


1- معاد جسمانی در حکمت متعالیه : 613 .
2- عن الإمام الصادق علیه السلام : فإذا کان حین البعث مطرت الأرض مطر النشور فتربو الأرض ثمّ تمخض مخض السقاء فیصیر تراب البشر کمصیر الذهب من التراب إذا غسل بالماء والزبد من اللبن إذا مُخض فیجتمع تراب کلّ قالب فینقل بإذن القادر الی حیث الروح فتعود الصور بإذن المصوِّر کهیئتها وتلج الروح فیها فإذا قد استوی لا ینکر من نفسه شیئا . البحار : 10 ، 186 این روایت به صراحت اعاده اجزاء بدن عنصری را اعلام می کند .
کتابخانه بالقرآن کتابخانه بالقرآن
نرم افزار موبایل کتابخانه

دسترسی آسان به کلیه کتاب ها با قابلیت هایی نظیر کتابخانه شخصی و برنامه ریزی مطالعه کتاب

دانلود نرم افزار کتابخانه