تاملی در نظریه اصالت وجود و وحدت وجود صفحه 470

از مجموع آیات و روایات استفاده می شود که اسلام عبارتست از مجموعه معارف اصول و فروع الهی که ایمان و عمل به آنها موجب سعادت و نجات ابدی خواهد شد .

امّا عفیفی در توضیح اینکه نظریه وحدت وجود موجب می شود که تصرف و تحریف در مفهوم دین صورت گیرد، می گوید:

« یبحث هذا الفصّ ( أی الفصّ الیعقوبیه ) فی المعانی المختلفه لکلمه ( دین ) وما یتّصل بها من معانی ( الاسلام ) و ( الانقیاد ) و ( الجزاء) و ( العاده ) وقد ربط ابن عربی بین هذه المعانی ومعنی الدین الذی یرتضیه .. بحیث وصل فی النهایه إلی الغایه التی ینشدها وهی أنّ (الدین) هو دین وحده الوجود لا الدین الشرعی الذی جاءت به الرسل » .(1)

اگر هر صاحب رأی و نظریه ای ، ایده و تفکر خود را تحمیل بر ألفاظ شرعی نماید و مفاهیم مبیّنه و تفسیر شدۀ در شریعت را تغییر دهد و در آنها تصرّف کند آیا از مراد و غرض صاحب شریعت اثری باقی خواهد ماند ؟ قطعاً مصداق همان روایت پیامبر اکرم (صلّی الله علیه وآله وسلّم)خواهد شد که فرمود:

سیأتی علی امّتی زمان لا یبقی من القرآن إلّا رسمه ولا من الإسلام إلّا اسمه یُسمّون به وهم أبعد الناس منه .(2)

عفیفی می گوید :

« انّه ( أی ابن عربی ) یستعمل کثیراً من المصطلحات الفلسفیّه والکلامیه علی سبیل الترادف أو المجاز مع ألفاظ أخری وارده فی القرآن والحدیث فیحملها من المعانی ما یخرجها عن أصلها ؛ یستعمل علی