ستارگان هدایت : مناظره ای پیرامون ضرورت حجت الهی صفحه 153

از این کارها را نکند، به هیچ وجه به مهمانی نمی آید، در این فرض اگر همچنان تمایل به حضور آن شخص در مهمانی دارد و از هدفش برای دعوت او برنگشته است، باید کاری که می داند بدون آن مهمان دعوتش را نمی پذیرد، انجام دهد و چنانچه آن کار را انجام ندهد، سزاوار نکوهش است، همچنان که اگر در مقابل مهمان، درب خانه اش را می بست نیز سزاوار نکوهش بود. لذا گفته اند: بازداشتن لطف از مکلف، مانند سلب قدرت در انجام تکلیف است که هم کاری ناپسند است و هم سزاوار نکوهش. این سخن مقتضی وجوب لطف بر خداوند است؛ زیرا علت در هر دو مورد یکی است.

کسی نمی تواند بگوید: «چطور بر میزبان واجب است که در حق مهمان لطف کند در حالی که دعوت به مهمانی نوعی بخشش غیر واجب است؟»؛ زیرا پاسخ داده می شود: درست است که اصل دعوت از مهمان بخشش و نیکی است و غیر واجب، ولی سبب است برای واجب شدن لطف به مهمان که با وجود آن، دعوت میزبان را می پذیرد؛ همچنان که دعوت از مهمان اگر چه احسانی غیر واجب است، ولی سبب وجوب، فراهم کردن شرایط و برطرف ساختن موانع نسبت به حضور در مهمانی است. آیا نمی بینی که تکلیف الهی اگرچه در اصل، احسان است، ولی سبب امور واجبی مانند قدرت دادن به مکلف برای انجام تکلیف و فراهم کردن امکانات لازم برای آن است. پس اگر آنچه گفتیم درست است و سبب وجوب لطف ویژه میزبان است نه غیر او، وجوب لطف نیز ویژه اوست نه غیر او. بنابراین بر غیر میزبان واجب نیست که به مهمان لبخند زند و یا کارهایی انجام دهد که برای حضور مهمان انجامش لازم است، همان طور که