- در پایان ذکر چند نکته ضروری می نماید: 1
- پیش گفتار 1
- آیا عقل به تنهایی هدایتگر است؟ 5
- تعریف اصطلاحی «نبی» 6
- آیا بر وجود حجت الهی، برهان عقلی داریم؟ 10
- اثبات وجود نبی به وسیله دین، دَوْر است 11
- آیا چون و چرا در امر هدایت، دخالت در امور پروردگار نیست؟ 12
- لغزش ها، ناشی از خطای عاقل است، نه عقل 15
- آسیب شناسی عقل 18
- معنای «ترک اولی» 20
- اذعان ابن سینا، ملاصدرا، کانت و اینشتین به محدودیت عقل 21
- محدود بودن گستره عقل 21
- بعید بودن دستیابی به همه حقایق، تنها به مدد عقل 23
- مهندسِ کارآمد بت پرست 25
- معرفت فطری 26
- برای حلّ مشکلات تشخیص نماینده الهی و ادعاهای مهدویت، چه باید کرد؟ 26
- شبهه عقل داشتن حیوانات و لزوم فرستادن پیامبر برای آن ها 32
- برخی ویژگی های هوشی حیوانات 33
- کمال حیوانات به چیست؟ 38
- حجت الهی، عامل رفع نگرانی 39
- سیره تربیت یافتگان امام حسین(علیه السلام) در کربلا 40
- شبهه: انسان سازی را معلّمی عقل گرا نیز می تواند انجام دهد 40
- تفاوت دستاورد فلاسفه و پیامبران از زبان استاد مطهری 42
- علّت وفات ابن سینا 42
- پیشنهاد بهمنیار به ابن سینا درباره ادعای نبوت 44
- پیامبران، عامل تحولاتی بنیادین در تاریخ 45
- عوامل تغییرات تاریخی از دیدگاه هگل، مارکس، فروید، آدلر، نیچه و بیکن 46
- سیره پیامبران، پوچی دیدگاه های مادی را نمایان می سازد 47
- شبهه: عقل، علم و تجربه برای وضع قانونی مناسب بسنده است 49
- آسیب شناسی قوانین بشری 49
- نمونه ای از قوانین الهی 50
- مناظره هشام بن حکم و عمرو بن عبید درباره ضرورت وجود حجت الهی 51
- جبری عادلانه در اجرای قوانین الهی 56
- افراط و تفریط در قوانین بشری 57
- آیا خداوند نسبت به کسانی که پیام الهی به آن ها نرسیده، ترک اولی نموده است؟ 57
- «قاعده لطف» 60
- هدفمند نبودن آفرینش، نسبت دادن کار پوچ و بیهوده به آفریدگار است 62
- آفرینش، تنها به سود آفریده هاست 63
- محال بودن خلقت ازلی 64
- بررسی حدیث مشهور «کنز مخفی» 65
- شبهه: اگر هدف خلقت متعدّد شود، قاعده لطف زیر سؤال می رود 65
- اهداف آفرینش انسان و برگشت آن به یک هدف 66
- دستیابیِ نسبی به هدف آفرینش، با کمک عقل 67
- عبادت صحیح وکامل تنها به واسطه نمایندگان الهی 70
- بدیهی بودن حسن و قبح عقلی و اختلاف در پذیرش آن 76
- با تصور حسن و قبح، می توان به ذاتی بودن آن پی برد 79
- استدلال ابن سینا بر ضرورت نبوت 80
- انتقاد فخر رازی به ابن سینا 83
- اگر فرستادن نبی تکامل آور است، چرا این تکامل میان مسلمانان وجود ندارد؟ 86
- قرآن کریم پدر را عامل تعیین جنسیت معرفی می کند 90
- حدیثی از امام صادق(علیه السلام) درباره مولکول DNA 92
- خاطره فرهادمیرزا قاجار درباره حکمتی از نهج البلاغه 94
- تفاوت در تعریف پیشرفت در جوامع دینی و غیر دینی 97
- برخی از مهمترین عوامل عقب افتادگی مسلمانان 98
- لطف بودن حجت الهی، وابسته به سه امر است 101
- شبهه: غیبت نماینده الهی، قاعده لطف را زیر سؤال می برد 101
- بیان علامه مجلسی درباره وجوه مختلف تشبیه امام غایب به خورشید پشت ابر 107
- تفاوت شریعت پیامبران 111
- اهداف و شئون پیامبران 114
- سیر اجتهادی شیعه و سنی 115
- آیا پیش از ولادت پیامبر اسلام(صلی الله علیه و آله) ، نماینده الهی در زمین نبوده است؟ 123
- نقد نظریه جامعه شناسان درباره تقدّم دوران شرک بر توحید 128
- آیا پیامبران همگی در خاورمیانه بوده اند؟ 129
- شمار پیامبران الهی و نام پیامبران مذکور در قرآن 130
- دو روایت که در آن نام های پیامبران و جانشینان آنان به تفصیل بیان شده است 135
- اشاره 150
- الف) تعاریف علمای شیعه رحمه الله علیه: 151
- 2) شیخ مفید [413ق]: 151
- 1) ابواسحاق نوبختی [310ق]: 151
- 3) سید (شریف) مرتضی [436ق]: 152
- 4) شیخ طوسی [460ق]: 154
- اشاره 154
- 5) خواجه نصیرالدین طوسی [672ق]: 156
- 6) محقق حلّی [676ق]: 157
- 8) علامه حلّی [726ق]: 160
- 10) فاضل مقداد [826ق]: 163
- 12) علامه مجلسی [1110ق]: 166
- 1) قاضی عبدالجبار معتزلی [415ق]: 172
- معرفی جابر بن حیان 174
- جابر بن حیان از اصحاب و شاگردان امام صادق(علیه السلام) 174
- آثار جابر بن حیان 175
- سخن جابر بن حیان درباره امام صادق(علیه السلام) 175
- آثار جابر بن حیان 177
- دستاوردهای علمی جابر بن حیان 182
- معرفی آثار برخی از دانشمندان غربی درباره جابر بن حیان 186
- ترجمه کتب جابر بن حیان در غرب 190
- توصیفات علمای اسلام و غرب درباره جابر بن حیان 192
- اشاره 196
- آثار و دستاوردهای خواجه نصیر در علم نجوم 201
- آثار و دستاوردهای خواجه نصیر در معدن شناسی 204
- آثار خواجه نصیر در علم طب 205
- اشاره 207
- هذا الکتاب 257
- Description of the Book 259
فراهم کردن امکانات لازم برای حضور در مهمانی، بر غیر میزبان واجب نیست».(1)
4) شیخ طوسی [460ق]:
اشاره
لطف در عرف متکلّمان عبارت است از: آنچه باعث انجام دادن واجبات یا ترک زشتی ها می شود و آن دو نوع است:
1- . «اَلَّذِی یَدُلُّ عَلَی ذَلِکَ (وُجُوبُ اللُّطْفِ): أَنَّ أَحَدَنَا لَوْ دَعَا غَیْرَهُ اِلَی طَعَامِهِ وَ تَأَهَّبَ لِحُضُورِهِ ذَلِکَ الطَّعَامَ وَ غَرَضُهُ الْمَقْصُودُ نَفْعُ الْمَدْعُوِّ- وَ اِنْ کَانَتْ لِلدَّاعِی فِی ذَلِکَ مَسَرَّهٌ فَعَلَی سَبِیلِ التَّبَعِ لِلْغَرَضِ الْاَوَّلِ- وَ فَرَضْنا أَنَّهُ یَعْلَمُ أَوْ یَغْلِبُ فِی ظَنِّهِ أَنَّهُ مَتَی تَبَسَّمَ فِی وَجْهِهِ أَوْ کَلَّمَهُ بِاللَّطیفِ مِنَ الْکَلَامِ أَوْ أَنْفَذَ إِلَیْهِ ابْنَهُ وَ مَا أَشْبَهَ ذَلِکَ- مِمَّا لَا مَشَقَّهَ عَلَیْهِ فِیهِ وَ لَا شَیْ ءَ مِنَ الْکُلْفَهِ- حَضَرَ وَ لَمْ یَتَأَخَّرْ، وَ أَنَّهُ مَتَی لَمْ یَفْعَلْ مَعَهُ ذَلِکَ لَمْ یَحْضُرْ عَلَی وَجْهٍ مِنَ الْوُجُوهِ، وَجَبَتْ عَلَیْهِ مَتَی اسْتَمَرَّ عَلَی اِرادَتِهِ مِنْهُ الْحُضُورَ وَ لَمْ یَرْجِعْ عَنْهَا أَنْ یَفْعَلَ ذَلِکَ الَّذِی عَلِمَ أَنَّ الْحُضُورَ لَا یَقَعُ اِلَّا مَعَهُ، وَ مَتَی لَمْ یَفْعَلْهُ اسْتَحَقَّ الذَّمَّ، کَمَا یَسْتَحِقُّ الذَّمَّ لَوْ أَغْلَقَ الْبَابَ دُونَهُ وَ لِهَذَا قَالُوا: إِنَّ مَنْعَ اللُّطْفِ کَمَنْعِ التَّمْکِینِ فِی الْقُبْحِ وَ اسْتِحْقَاقِ الذَّمِّ. وَ هَذِهِ الْجُمْلَهُ تَقْتَضِی وُجُوبَ اللُّطْفِ عَلَیْهِ تَعَالَی، لِأَنَّ الْعِلَّهَ وَاحِدَهٌ. وَ لَیْسَ لِأَحَدٍ أَنْ یَقُولَ: کَیْفَ یَجِبُ مَنْ دَعَا غَیْرَهُ، اِلَی طَعَامِهِ أَنْ یَلْطُفَ لَهُ، وَ دُعَاؤُهُ ایّاهُ اِلَی الطَّعَامِ تَفَضُّلٌ غَیْرُ وَاجِبٍ. وَ ذَلِکَ أَنَّ الْاَصْلَ وَ اِنْ کَانَ تَفَضُّلًا فَهُوَ سَبَبٌ لِوُجُوبِ مَا مَعَهُ یَخْتَارُ مَا مَعَهُ، کَمَا أَنَّهُ وَ اِنْ کَانَ تَفَضُّلًا فَهُوَ سَبَبٌ لِوُجُوبِ التَّمْکِینِ وَ رَفْعِ الْمَوَانِعِ. أَلَا تَرَی أَنَّ تَکْلِیفَ اللَّهِ تَعَالَی وَ اِنْ کَانَ فِی الْاَصْلِ تَفَضُّلًا فَهُوَ سَبَبٌ لِاُمورٍ وَاجِبَهٍ مِنْ إِقْدارٍ وَ تَمْکِینٍ، وَ اِذا صَحَّ مَا ذَکَرْنَاهُ وَ کَانَ سَبَبُ وُجُوبِ اللُّطْفِ یَخْتَصُّ بِالدَّاعِی اِلَی طَعَامِهِ دُونَ غَیْرِهِ کَانَ وُجُوبُ اللُّطْفِ مُخْتَصًّا بِهِ دُونَ غَیْرِهِ، فَلِهَذَا لَا یَجِبُ عَلَی غَیْرِ هَذَا الدَّاعِی التَّبَسُّمُ فِی وَجْهِ الْمَدْعُوِّ، وَ لَا شَیْ ءَ مِمَّا مَعَهُ یَخْتَارُ الْحُضُورَ کَمَا لَا یَجِبُ عَلَیْهِ التَّمْکِینُ» (علی بن حسین علم الهدی (سید مرتضی)، الذخیره فی علم الکلام، صص190-191).