- در پایان ذکر چند نکته ضروری می نماید: 1
- پیش گفتار 1
- آیا عقل به تنهایی هدایتگر است؟ 5
- تعریف اصطلاحی «نبی» 6
- آیا بر وجود حجت الهی، برهان عقلی داریم؟ 10
- اثبات وجود نبی به وسیله دین، دَوْر است 11
- آیا چون و چرا در امر هدایت، دخالت در امور پروردگار نیست؟ 12
- لغزش ها، ناشی از خطای عاقل است، نه عقل 15
- آسیب شناسی عقل 18
- معنای «ترک اولی» 20
- محدود بودن گستره عقل 21
- اذعان ابن سینا، ملاصدرا، کانت و اینشتین به محدودیت عقل 21
- بعید بودن دستیابی به همه حقایق، تنها به مدد عقل 23
- مهندسِ کارآمد بت پرست 25
- معرفت فطری 26
- برای حلّ مشکلات تشخیص نماینده الهی و ادعاهای مهدویت، چه باید کرد؟ 26
- شبهه عقل داشتن حیوانات و لزوم فرستادن پیامبر برای آن ها 32
- برخی ویژگی های هوشی حیوانات 33
- کمال حیوانات به چیست؟ 38
- حجت الهی، عامل رفع نگرانی 39
- شبهه: انسان سازی را معلّمی عقل گرا نیز می تواند انجام دهد 40
- سیره تربیت یافتگان امام حسین(علیه السلام) در کربلا 40
- علّت وفات ابن سینا 42
- تفاوت دستاورد فلاسفه و پیامبران از زبان استاد مطهری 42
- پیشنهاد بهمنیار به ابن سینا درباره ادعای نبوت 44
- پیامبران، عامل تحولاتی بنیادین در تاریخ 45
- عوامل تغییرات تاریخی از دیدگاه هگل، مارکس، فروید، آدلر، نیچه و بیکن 46
- سیره پیامبران، پوچی دیدگاه های مادی را نمایان می سازد 47
- آسیب شناسی قوانین بشری 49
- شبهه: عقل، علم و تجربه برای وضع قانونی مناسب بسنده است 49
- نمونه ای از قوانین الهی 50
- مناظره هشام بن حکم و عمرو بن عبید درباره ضرورت وجود حجت الهی 51
- جبری عادلانه در اجرای قوانین الهی 56
- افراط و تفریط در قوانین بشری 57
- آیا خداوند نسبت به کسانی که پیام الهی به آن ها نرسیده، ترک اولی نموده است؟ 57
- «قاعده لطف» 60
- هدفمند نبودن آفرینش، نسبت دادن کار پوچ و بیهوده به آفریدگار است 62
- آفرینش، تنها به سود آفریده هاست 63
- محال بودن خلقت ازلی 64
- شبهه: اگر هدف خلقت متعدّد شود، قاعده لطف زیر سؤال می رود 65
- بررسی حدیث مشهور «کنز مخفی» 65
- اهداف آفرینش انسان و برگشت آن به یک هدف 66
- دستیابیِ نسبی به هدف آفرینش، با کمک عقل 67
- عبادت صحیح وکامل تنها به واسطه نمایندگان الهی 70
- بدیهی بودن حسن و قبح عقلی و اختلاف در پذیرش آن 76
- با تصور حسن و قبح، می توان به ذاتی بودن آن پی برد 79
- استدلال ابن سینا بر ضرورت نبوت 80
- انتقاد فخر رازی به ابن سینا 83
- اگر فرستادن نبی تکامل آور است، چرا این تکامل میان مسلمانان وجود ندارد؟ 86
- قرآن کریم پدر را عامل تعیین جنسیت معرفی می کند 90
- حدیثی از امام صادق(علیه السلام) درباره مولکول DNA 92
- خاطره فرهادمیرزا قاجار درباره حکمتی از نهج البلاغه 94
- تفاوت در تعریف پیشرفت در جوامع دینی و غیر دینی 97
- برخی از مهمترین عوامل عقب افتادگی مسلمانان 98
- شبهه: غیبت نماینده الهی، قاعده لطف را زیر سؤال می برد 101
- لطف بودن حجت الهی، وابسته به سه امر است 101
- بیان علامه مجلسی درباره وجوه مختلف تشبیه امام غایب به خورشید پشت ابر 107
- تفاوت شریعت پیامبران 111
- اهداف و شئون پیامبران 114
- سیر اجتهادی شیعه و سنی 115
- آیا پیش از ولادت پیامبر اسلام(صلی الله علیه و آله) ، نماینده الهی در زمین نبوده است؟ 123
- نقد نظریه جامعه شناسان درباره تقدّم دوران شرک بر توحید 128
- آیا پیامبران همگی در خاورمیانه بوده اند؟ 129
- شمار پیامبران الهی و نام پیامبران مذکور در قرآن 130
- دو روایت که در آن نام های پیامبران و جانشینان آنان به تفصیل بیان شده است 135
- اشاره 150
- 2) شیخ مفید [413ق]: 151
- 1) ابواسحاق نوبختی [310ق]: 151
- الف) تعاریف علمای شیعه رحمه الله علیه: 151
- 3) سید (شریف) مرتضی [436ق]: 152
- اشاره 154
- 4) شیخ طوسی [460ق]: 154
- 5) خواجه نصیرالدین طوسی [672ق]: 156
- 6) محقق حلّی [676ق]: 157
- 8) علامه حلّی [726ق]: 160
- 10) فاضل مقداد [826ق]: 163
- 12) علامه مجلسی [1110ق]: 166
- 1) قاضی عبدالجبار معتزلی [415ق]: 172
- جابر بن حیان از اصحاب و شاگردان امام صادق(علیه السلام) 174
- معرفی جابر بن حیان 174
- آثار جابر بن حیان 175
- سخن جابر بن حیان درباره امام صادق(علیه السلام) 175
- آثار جابر بن حیان 177
- دستاوردهای علمی جابر بن حیان 182
- معرفی آثار برخی از دانشمندان غربی درباره جابر بن حیان 186
- ترجمه کتب جابر بن حیان در غرب 190
- توصیفات علمای اسلام و غرب درباره جابر بن حیان 192
- اشاره 196
- آثار و دستاوردهای خواجه نصیر در علم نجوم 201
- آثار و دستاوردهای خواجه نصیر در معدن شناسی 204
- آثار خواجه نصیر در علم طب 205
- اشاره 207
- هذا الکتاب 257
- Description of the Book 259
می شود. پروردگار متعال از روی رحمت و مهربانی اش انسان و جهان را آفرید.(1) اصل ایجاد و تداوم حیات، برای خلق منفعت است.
من نکردم خلق تا سودی کنم بلکه تا بر بندگان جودی کنم
از حاضران: البته به این مسئله به گونه ای دیگر نیز می توان پاسخ داد و آن اینکه رحمت و مهربانی درخور ذات پروردگار است؛ لذا پروردگار از ازل تا ابد مهربان است و فرض چنین رحمتی، به ازلیّت (بی آغازی) آفریده ها می انجامد؛ زیرا همواره باید آفریده ای باشد که رحمت و مهربانی خداوند به او تعلق گیرد. بنابراین همیشه آفریده ای بوده است و کمال و منفعت عاید او شده است.
محال بودن خلقت ازلی
باقرپورکاشانی: درست است که تصور نبودِ رحمت و مهربانی از سوی پروردگار، صحیح نیست؛ اما خلقت ازلی، عقلاً ناممکن و محال است و در نتیجه قدرت الهی به آن تعلق نمی گیرد.
حقیقت ازلی موجودی است که هستی اش را از کسی نگرفته است؛ زیرا تصور نبود (عدم)، برای او وجود ندارد که گفته شود هستی اش را از دیگری گرفته است. پس بی گمان، حقیقتی که در اصل وجودش بی نیاز از دیگری است،
1- . «وَ لَوْ شاءَ رَبُّکَ لَجَعَلَ النَّاسَ أُمَّهً واحِدَهً وَ لَا یَزالُونَ مُخْتَلِفِینَ * إِلاَّ مَنْ رَحِمَ رَبُّکَ وَ لِذلِکَ خَلَقَهُمْ وَ تَمَّتْ کَلِمَهُ رَبِّکَ لَأَمْلَأَنَّ جَهَنَّمَ مِنَ الْجِنَّهِ وَ النَّاسِ أَجْمَعِینَ؛ و اگر پروردگار تو می خواست، همه مردم را [به اجبار] امّتی واحد (بدون هیچ گونه اختلاف) قرار می داد؛ ولی آن ها پیوسته در اختلافند * مگر کسانی که پروردگارت مورد رحمت قرار داده، و برای همین آنان را آفریده است. و کلمه (وعده یا فرمان) پروردگارت قطعی شده است [که:] بی تردید، دوزخ را از [سرکشان و طاغیان] جنّ و انس یکسره پر خواهم کرد» (هود: 118-119).