- در پایان ذکر چند نکته ضروری می نماید: 1
- پیش گفتار 1
- آیا عقل به تنهایی هدایتگر است؟ 5
- تعریف اصطلاحی «نبی» 6
- آیا بر وجود حجت الهی، برهان عقلی داریم؟ 10
- اثبات وجود نبی به وسیله دین، دَوْر است 11
- آیا چون و چرا در امر هدایت، دخالت در امور پروردگار نیست؟ 12
- لغزش ها، ناشی از خطای عاقل است، نه عقل 15
- آسیب شناسی عقل 18
- معنای «ترک اولی» 20
- اذعان ابن سینا، ملاصدرا، کانت و اینشتین به محدودیت عقل 21
- محدود بودن گستره عقل 21
- بعید بودن دستیابی به همه حقایق، تنها به مدد عقل 23
- مهندسِ کارآمد بت پرست 25
- معرفت فطری 26
- برای حلّ مشکلات تشخیص نماینده الهی و ادعاهای مهدویت، چه باید کرد؟ 26
- شبهه عقل داشتن حیوانات و لزوم فرستادن پیامبر برای آن ها 32
- برخی ویژگی های هوشی حیوانات 33
- کمال حیوانات به چیست؟ 38
- حجت الهی، عامل رفع نگرانی 39
- سیره تربیت یافتگان امام حسین(علیه السلام) در کربلا 40
- شبهه: انسان سازی را معلّمی عقل گرا نیز می تواند انجام دهد 40
- تفاوت دستاورد فلاسفه و پیامبران از زبان استاد مطهری 42
- علّت وفات ابن سینا 42
- پیشنهاد بهمنیار به ابن سینا درباره ادعای نبوت 44
- پیامبران، عامل تحولاتی بنیادین در تاریخ 45
- عوامل تغییرات تاریخی از دیدگاه هگل، مارکس، فروید، آدلر، نیچه و بیکن 46
- سیره پیامبران، پوچی دیدگاه های مادی را نمایان می سازد 47
- آسیب شناسی قوانین بشری 49
- شبهه: عقل، علم و تجربه برای وضع قانونی مناسب بسنده است 49
- نمونه ای از قوانین الهی 50
- مناظره هشام بن حکم و عمرو بن عبید درباره ضرورت وجود حجت الهی 51
- جبری عادلانه در اجرای قوانین الهی 56
- افراط و تفریط در قوانین بشری 57
- آیا خداوند نسبت به کسانی که پیام الهی به آن ها نرسیده، ترک اولی نموده است؟ 57
- «قاعده لطف» 60
- هدفمند نبودن آفرینش، نسبت دادن کار پوچ و بیهوده به آفریدگار است 62
- آفرینش، تنها به سود آفریده هاست 63
- محال بودن خلقت ازلی 64
- بررسی حدیث مشهور «کنز مخفی» 65
- شبهه: اگر هدف خلقت متعدّد شود، قاعده لطف زیر سؤال می رود 65
- اهداف آفرینش انسان و برگشت آن به یک هدف 66
- دستیابیِ نسبی به هدف آفرینش، با کمک عقل 67
- عبادت صحیح وکامل تنها به واسطه نمایندگان الهی 70
- بدیهی بودن حسن و قبح عقلی و اختلاف در پذیرش آن 76
- با تصور حسن و قبح، می توان به ذاتی بودن آن پی برد 79
- استدلال ابن سینا بر ضرورت نبوت 80
- انتقاد فخر رازی به ابن سینا 83
- اگر فرستادن نبی تکامل آور است، چرا این تکامل میان مسلمانان وجود ندارد؟ 86
- قرآن کریم پدر را عامل تعیین جنسیت معرفی می کند 90
- حدیثی از امام صادق(علیه السلام) درباره مولکول DNA 92
- خاطره فرهادمیرزا قاجار درباره حکمتی از نهج البلاغه 94
- تفاوت در تعریف پیشرفت در جوامع دینی و غیر دینی 97
- برخی از مهمترین عوامل عقب افتادگی مسلمانان 98
- لطف بودن حجت الهی، وابسته به سه امر است 101
- شبهه: غیبت نماینده الهی، قاعده لطف را زیر سؤال می برد 101
- بیان علامه مجلسی درباره وجوه مختلف تشبیه امام غایب به خورشید پشت ابر 107
- تفاوت شریعت پیامبران 111
- اهداف و شئون پیامبران 114
- سیر اجتهادی شیعه و سنی 115
- آیا پیش از ولادت پیامبر اسلام(صلی الله علیه و آله) ، نماینده الهی در زمین نبوده است؟ 123
- نقد نظریه جامعه شناسان درباره تقدّم دوران شرک بر توحید 128
- آیا پیامبران همگی در خاورمیانه بوده اند؟ 129
- شمار پیامبران الهی و نام پیامبران مذکور در قرآن 130
- دو روایت که در آن نام های پیامبران و جانشینان آنان به تفصیل بیان شده است 135
- اشاره 150
- الف) تعاریف علمای شیعه رحمه الله علیه: 151
- 2) شیخ مفید [413ق]: 151
- 1) ابواسحاق نوبختی [310ق]: 151
- 3) سید (شریف) مرتضی [436ق]: 152
- 4) شیخ طوسی [460ق]: 154
- اشاره 154
- 5) خواجه نصیرالدین طوسی [672ق]: 156
- 6) محقق حلّی [676ق]: 157
- 8) علامه حلّی [726ق]: 160
- 10) فاضل مقداد [826ق]: 163
- 12) علامه مجلسی [1110ق]: 166
- 1) قاضی عبدالجبار معتزلی [415ق]: 172
- معرفی جابر بن حیان 174
- جابر بن حیان از اصحاب و شاگردان امام صادق(علیه السلام) 174
- آثار جابر بن حیان 175
- سخن جابر بن حیان درباره امام صادق(علیه السلام) 175
- آثار جابر بن حیان 177
- دستاوردهای علمی جابر بن حیان 182
- معرفی آثار برخی از دانشمندان غربی درباره جابر بن حیان 186
- ترجمه کتب جابر بن حیان در غرب 190
- توصیفات علمای اسلام و غرب درباره جابر بن حیان 192
- اشاره 196
- آثار و دستاوردهای خواجه نصیر در علم نجوم 201
- آثار و دستاوردهای خواجه نصیر در معدن شناسی 204
- آثار خواجه نصیر در علم طب 205
- اشاره 207
- هذا الکتاب 257
- Description of the Book 259
باقرپورکاشانی: اشاره به این دو شخصیت علمی اسلامی فقط شاهدی بر تکامل علمی در بین مسلمان است و به تنهایی دلیلی بر حقانیت اسلام نمی باشد.
تفاوت در تعریف پیشرفت در جوامع دینی و غیر دینی
دکتر سیدهادی موسوی: برای مقایسه پیشرفت در جوامع دینی و غیر دینی، باید ببینیم تعریف آنان از ارزش چیست؛ زیرا با تغییر ارزش ها تعریف پیشرفت و تکامل هم دگرگون می شود. امروز در دنیا برخی امور ارزش شناخته می شوند ولی در دین هیچ گونه اصالتی ندارند و حتی گاهی دین با آن ها مخالف است، دین با بخشی از سینمای موجود، برخی موسیقی ها، اختلاط زن و مرد و... موافق نیست، لذا دین مانع تکامل و پیشرفت در این عرصه ها دانسته می شود؛ از همین رو مقوله پیشرفت از نگاه ارزش های امروزی، گاهی با دین متفاوت می گردد.
کسانی هم که خواسته اند به نوعی دین را با این گونه امور جمع کنند، طرح قرائت های جدید از دین را مطرح کرده اند که به نظر من این تحمیل امور غیردینی به دین است و تحریف دین به شمار می آید.
نگاه انسان به جزئیات عملی دین و مقایسه آن با ارزش های روز، چالش هایی را به وجود می آورد و کسی که بنیانی عقلانی از دین ندارد را دچار تردید در اصل دین می کند. اگر کسی دین اسلام را از نگاه چندهمسری و احکامی در قصاص و دیه و مجازات و... بدون پشتوانه عقلانی به اصل دین، بنگرد، به خاطر ناآگاهی از مقصود صاحب شریعت، دچار تزلزل می گردد؛ لذا در اینجا روش مناسب، همان روشی است که شما در بحث ها از نگاه عقلانی به اصول دین مطرح نمودید. اگر ابتدا به صورت عقلانی پایه های اصلی دین (توحید، نبوت، معاد، عصمت و...) اثبات شود، امور دیگر نیز پذیرفته می شود و پازلی منطقی ایجاد می گردد.