چه کسانی نمی فهمند؟!: گویا و رسا در نقد عرفان التقاطی و تفکرات یونانی صفحه 211

و همانا خالق وصف نمی شود مگر به وسیله آنچه خود را به آن وصف کرده است.

تَعَالَی اللَّهُ عَمَّا یَصِفُهُ الْوَاصِفُونَ.(1)

خداوند بلند مرتبه تر از این است که وصف کنندگان او را وصف کنند.

8. نهی از تکلم و تفکر در ذات خدا

از آنجا که عقل راهی به ذات الهی ندارد بنابراین سخن گفتن از آن ذات بی حد امکان پذیر نیست و اگر انبیاء عَلَیهِمُ السَّلام نیامده بودند و خداوند خودش را با اسماء و صفاتش توصیف نکرده بود ما حق هیچگونه سخنی درباره خداوند را نداشتیم، اصلاً اسماء و صفات خداست که زبان ما را باز کرده و به ما اذن می دهد که درباره او به همان گونه که خودش، خودش را توصیف کرده سخن بگوییم. اما این مهم در عرفان و تصوف رعایت نشده است. به عنوان مثال، ابن عربی که بالاترین مقام را در بین عرفا دارد، آنگونه از خدا و مقامات ذات او سخن می گوید که گویی ذات الهی را با چشم سر دیده و آن چنان با آب و تاب در آثارش از مقامات ذات الهی سخن گفته که انگار (نَعُوذُ بِاللَّه ) ذات الهی مانند مجسمه ای است که او آن را با تمام حواس خویش رؤیت نموده است. در حالی که طبق آموزه های خاندان عصمت