- اشاره 1
- مقدّمه 1
- نگاهی به دانش پژوهی شیعی در مکتب اصفهان 1
- از جمله سعادتمندان ادب آموخته حضور اهل بیت علیهم السّلام می توان به راویان زیر اشاره کرد: 2
- 1-عبد السلام اصفهانی؛ 2
- 4-عثمان اصفهانی؛ 3
- 5-محمّد بن سلیمان اصفهانی؛ 3
- 7-محمّد بن منده اصفهانی؛ 3
- 6-ابراهیم بن شیبه اصفهانی؛ 3
- 3-ادریس بن عبد اللّه اصفهانی 3
- 9-عبد اللّه بن محمّد اصفهانی؛ 4
- 11-شیخ محمّد بن غالب اصفهانی؛ 4
- 10-علی بن محمّد بن بشر اصفهانی؛ 4
- از دانشمندان شیعه اصفهانی در این دوره می توان به این فرهیختگان بزرگ اشاره کرد: 5
- 1-ابو عبد اللّه محمّد بن عبد اللّه بن مملّک اصفهانی مشهور به«ابن مملّک» 5
- 2-ابن مسکویه؛ابو علی احمد بن محمّد بن یعقوب مسکویه 6
- 4-ابن رسته؛ 6
- 3-ابن سینا؛ 6
- 5-خاندان ابن منده نیز که دارای محدثان و عالمان بزرگی بوده اند 6
- از جمله این مشعل داران دانش پژوهی بر مبنای مکتب اهل بیت علیهم السّلام می توان به این عالمان اشاره کرد: 8
- اشاره 8
- 2-عبد اللّه بن محمّد کنانی 9
- 3-قاضی نظام الدین اصفهانی 9
- 4-صاین الدین علی بن صدر الدین ترکه 9
- اشاره 10
- 5-بابا رکن الدین اصفهانی(...-769 ق) 10
- حوزه علمیه اصفهان در دوره صفویه 10
- 4-مولی محمّد تقی مجلسی(1003-1070 ق)؛ 13
- 2-سیّد میرمحمّد باقر حسینی استرآبادی معروف به میرداماد(...-1040 ق)؛ 13
- 1-شیخ بهایی(953-1030 ق)؛ 13
- 5-فیض کاشانی(1006-1091 ق)؛ 13
- [شاخص ترین عالمان و فقیهان شیعی که در اصفهان حلقه درس و بحث داشته اند] 13
- 3-میر ابو القاسم میرفندرسکی(...-1050 ق)؛ 13
- 8-آقا جمال خوانساری(...-1122)؛ 14
- 9-سیّد نعمت اللّه جزایری(...-1125 ق)؛ 14
- 10-محمّد بن حسن اصفهانی مشهور به فاضل هندی(1062-1137 ق)؛ 14
- 6-آقا حسین خوانساری مشهور به محقّق خوانساری(1016-1099 ق)؛ 14
- 7-علاّمه محمّد باقر مجلسی(1037-1110 ق)؛ 14
- دانش پژوهی شیعی پس از دوره صفویه 15
- مقدّمه [محقق] 21
- اشاره 21
- اشاره 21
- تولّد 23
- نگاهی به سیر زندگی فقیه گرانمایه 23
- اشاره 23
- تحصیلات 23
- مراجعت به اصفهان 24
- اساتید 25
- تألیفات 26
- خانواده و فرزندان مرحوم کلباسی 28
- شاگردان و مجازین 28
- [تعریف دعا] 31
- [شرایط و آداب دعا] 32
- [علت عدم اجابت دعا] 33
- [مفتاح الجنان در شرح دعای صباح] 35
- اشاره 35
- یا من دلع لسان الصّباح بنطق تبلّجه 37
- و سرّح قطع اللّیل المظلم بغیاهب تلجلجه 38
- و أتقن صنع الفلک الدّوّار فی مقادیر تبرّجه 39
- و شعشع ضیاء الشّمس بنور تأجّجه 40
- یا من دلّ علی ذاته بذاته 41
- و تنزّه عن مجانسه مخلوقاته 42
- و جلّ عن ملائمه کیفیّاته 43
- و یا من قرب من خواطر الظّنون 43
- و بعد عن ملاحظه العیون 44
- و علم بما کان قبل أن یکون 45
- یا من أرقدنی فی مهاد أمنه و أمانه 45
- و کفّ اکفّ السّوء عنّی بیده و سلطانه 46
- و أیقظنی إلی ما منحنی به من مننه و إحسانه 46
- صلّ اللّهمّ علی الدّلیل الیک فی اللّیل الألیل 47
- و النّاصع الحسب فی ذروه الکاهل الأعبل 48
- و الماسک من أسبابک بحبل الشّرف الأطول 48
- و علی آله الأخیار المصطفین الأبرار 49
- و الثابت القدم علی زحالیفها فی الزّمن الأوّل 49
- و افتح اللّهمّ لنا مصاریع الصّباح بمفاتیح الرّحمه و الفلاح 50
- و البسنی من أفضل خلع الهدایه و الصّلاح 51
- و أغرس اللّهمّ فی شرب جنانی ینابیع الخشوع 51
- و أجر اللّهمّ بهیبتک من آماقی زفرات الدّموع 52
- و أدّب اللّهمّ نزق الخرق منّی بأزمّه القنوع 52
- و إن أسلمتنی أناتک لقائد الأمل و المنی فمن المقیل عثراتی 53
- أللّهمّ ان لم تبتدئنی الرّحمه منک بحسن التّوفیق فمن السّالک 53
- و إن خذلنی نصرک عند محاربه النّفس و الشّیطان فقد وکلنی 54
- إلهی أترانی أتیتک إلاّ من حیث الآمال 55
- أمّ علقت بأطراف حبالک إلاّ حین باعدتنی ذنوبی عن دار الوصال 56
- فبئس المطیّه الّتی امتطت نفسی من هواها فواها لها لما سوّلت 56
- الهی قرعت باب رحمتک بید رجائی 57
- و هربت إلیک لاجئا من فرط أهوائی 57
- و علّقت بأطراف حبالک أنامل و لائی 57
- فاصفح اللّهمّ عمّا أجرمته من زللی و خطائی 58
- إنّک سیّدی و مولای و معتمدی و رجائی و غایه منای 58
- أم کیف تخیب مسترشدا قصد إلی جنابک صاقبا 59
- أم کیف تردّ ظمآنا ورد إلی حیاضک شاربا 59
- إلهی کیف تطرد مسکینا إلتجأ إلیک من الذّنوب هاربا 59
- کلاّ و حیاضک مترعه فی ضنک المحول و بابک مفتوح للطّلب 60
- إلهی هذه أزمّه نفسی عقلتها بعقال مشیّتک 60
- و هذه أهوائی المضلّه و کلتها إلی جناب لطفک و رأفتک 61
- و هذه أعباء ذنوبی درأتها بعفوک و رحمتک 61
- فاجعل اللّهمّ صباحی هذا نازلا علیّ بضیاء الهدی 61
- و مسائی جنّه من کید العدی و وقایه من مردیات الهوی 62
- إنّک قادر علی ما تشاء تؤتی الملک من تشاء و تنزع الملک 62
- تولج اللّیل فی النّهار و تولج النّهار فی اللّیل 63
- تخرج الحیّ من المیّت و تخرج المیّت من الحیّ 63
- و ترزق من تشاء بغیر حساب 64
- لا إله إلاّ أنت سبحانک اللّهمّ و بحمدک من ذا یعرف 64
- و من ذا یعلم ما أنت فلا یهابک 65
- الّفت بمشیّتک الفرق 65
- و أنرت بکرمک دیاجی الغسق 66
- و أنهرت المیاه من الصمّ الصیاخید عذبا و اجاجا 66
- و فلقت بقدرتک الفلق 66
- و جعلت الشّمس و القمر للبریّه سراجا وهّاجا 67
- و أنزلت من المعصرات ماءا ثجاجا 67
- و قهر عباده بالموت و الفناء 68
- فیا من توحّد بالعزّ و البقاء 68
- من غیر أن تمارس فی ما ابتدأت به لغوبا و لا علاجا 68
- و اسمع ندائی و استجب دعائی و حقّق بفضلک أملی و رجائی 69
- صلّ علی محمّد و آله الأتقیاء 69
- یا خیر من دعی لدفع الضرّ و المأمول من کلّ عسر و یسر 69
- بک أنزلت حاجتی فلا تردّنی من سنیّ مواهبک خائبا 70
- لا حول و لا قوّه الاّ باللّه العلیّ العظیم 70
- مقدّمه [محقق] 73
- اشاره 73
- اشاره 105
- سؤال[2]: [ولایت حاکم شرع بر بالغه غیر رشیده در صورت فقد پدر یا جد] 105
- [کلمات الفقهاء] 106
- [النصوص الوارده فی الباب] 118
- [الحق فی المقام] 127
- و الحاصل ممّا ذکر:أنّ الیتیمه البالغه تسع سنین تکون علی أقسام: 144
- اشاره 152
- اشاره 152
- مقدّمه [محقق] 152
- مؤلف 155
- رساله حاضر 157
- تذکر چند نکته پیرامون این رساله 157
- مسأله[1] [تصرفات وصی بدون اذن ناظر] 160
- مسأله[4] [حکم تخلف متصالح از شرایط صلح] 165
- مسأله[5] [حکم اختلاف در تعدیل و تقسیم آب باغات و املاک] 167
- مسأله[6] [حکم وقف بر اولاد ذکور پس از انقراض] 168
- مسأله[7] [حکم ارث پدر بابی از فرزند مسلمان] 170
- مسأله[8] [حکم همسر و مرد مفقود الاثر] 170
- مسأله[9] [حکم مکره در ازدواج و مسائل پیرامون آن] 173
- مسأله[10] [حریم باغات و احکام تابع آن] 179
- اشاره 181
- مسأله[11] [حکم ترشح باران از بدن نجس العین] 181
- المقام الأوّل: 190
- إذا عرفت ذلک فهاهنا مقامات 190
- المقام الثّانی: 191
- المقام الثالث: 193
- المقام الرابع: 195
- المقام الخامس: 196
- المقام السادس: 196
- المقام السابع: 197
- المقام الثامن: 197
- المقام العاشر: 198
- درآمد 210
- اشاره 210
- اشاره 210
- مؤلّف 211
- خاندان 212
- آثار 212
- مرآه العاشقین 216
- مصادر شرح حال 217
- اشاره 218
- [مرآت العاشقین] 218
- در بیان مراتب عالم ارواح 219
- در بیان مراتب عالم اجسام 220
- مثنوی در خلاصه سخن 221
- در اثبات وحدانیت 222
- تمثیل 222
- جواب 223
- سؤال 223
- نصیحت 225
- در بیان پیر کامل و طلب او 227
- در بیان پیر ناقص 228
- مثنوی در خلاصه سخن 229
- شرط ثالث 230
- شرط اول 230
- شرط ثانی 230
- شرط رابع 230
- شرایط سیر و سلوک 230
- شرط سادس 231
- شرط سابع 231
- شرط خامس 231
- شرط تاسع 232
- در بیان ذکر و هفت سیر 232
- شرط عاشر 232
- خاتمه در بیان ذکر اول و سیر اول،سیر الی اللّه است 233
- اشاره 235
- اشاره 235
- اشاره 235
- شرح حال آیت اللّه شیخ ابراهیم ریاضی نجف آبادی 235
- [مقدمه محقق] 235
- استادان 238
- چند نکته آموزنده از زندگی آیت اللّه ریاضی 243
- 1-نظم 243
- 2-اندرز به طلاّب علوم اسلامی 244
- 3-محبّت و رسیدگی به طلاّب 245
- آثار و خدمات آیت اللّه ریاضی 246
- تألیفات 247
- رحلت 248
- شیوه تحقیق و تصحیح 249
- [بیداری معنوی و یافتن جوان حکیم] 251
- [حقیقت دنیا و ضرورت سفر از آن] 253
- [آداب معاشرت] 254
- [شناخت دنیا و وابستگی های آن] 259
- [اندرز بر کسب علم و معرفت] 260
- [در ترغیب بر کسب معرفت و مذمت ناامیدی] 263
- [حقیقت شرک] 265
- [معنی کفر و دین] 266
- [معامله خداوند با کفار و علت مهلت به آن ها] 269
- [بررسی یکی از علل غیبت حضرت ولی عصر علیه السّلام] 271
- [تفاوت طینت ها] 274
- [تحلیل معنای فطری] 278
- [تفسیر و توضیح یکی از آیات توحید] 281
- [نفس و تقسیمات آن] 282
- [توضیحی پیرامون کلام علی علیه السّلام به کمیل] 287
- [آیات آفاقی پروردگار] 290
- [تجلّی علم و حکمت الهی در زنده شدن زمین به گیاهان] 297
- [پرستش هوی و هوس و مذمت آن] 301
- [عبرت از گنه کاران شنبه ها و توضیح آیات مربوطه] 305
- [در احوالات مسخ شدگان] 307
- [فراموشی و غفلت و آثار زیان بار آن] 309
- [حقیقت ذکر] 312
- [امر به معروف و نهی از منکر] 313
- [مختصری در باب هجرت] 316
- منابع تحقیق رساله 318
- مقدّمه 321
- اشاره 321
- اشاره 327
- اشاره 327
- شرح حال حضرت فاضل هندی قدّس سرّه 327
- [مقدمه محقق] 327
- اساتید: 328
- تألیفات: 328
- شیوه تحقیق 330
- النوع الأوّل:حروف تجرّ الاسم فقط و هی تسعه عشر حرفا: 332
- اشاره 332
- النوع الثانی:حروف تنصب الاسم و ترفع الخبر و هی سته احرف: 336
- النّوع الرابع:حروف تنصب الاسم فقط و هی سبعه احرف: 337
- النوع الخامس:حروف تنصب الفعل المضارع و هی اربعه احرف: 337
- النوع الثالث:حرفان ترفعان الاسم و تنصبان الخبر و هما ما و لا المشبهتان بلیس 337
- النّوع السادس:حروف تجزم الفعل المضارع و هی خمسه احرف: 338
- النوع السابع:اسماء تجزم الفعل المضارع علی معنی ان و هی تسعه اسماء: 339
- النوع الثامن:اسماء تنصب علی التمییز اسماء النکرات و هی اربعه اسماء: 340
- النوع التاسع:کلمات تسمّی اسماء الأفعال بعضها تنصب و بعضها ترفع و هی 341
- النوع العاشر:افعال تسمّی افعال الناقصه ترفع الاسم و تنصب الخبر و هی ثلاثه عشر فعلا: 341
- و الرافعه منها ثلاثه کلمات: 341
- اشاره 341
- الناصبه منها سته کلمات 341
- النوع الحادی عشر:افعال تسمّی افعال المقاربه ترفع اسما واحدا و هی اربعه افعال: 342
- النوع الثالث عشر:افعال الشک و الیقین و تسمیّ افعال القلوب تدخل علی 343
- النوع الثانی عشر:افعال المدح و الذم،ترفع اسم الجنس المعرف باللاّم و بعده 343
- فهرست منابع تحقیق 346
- اشاره 347
مقدّمه
نگاهی به دانش پژوهی شیعی در مکتب اصفهان
اشاره
حوزه علمیه کهن و با عظمت شیعی اصفهان یکی از بزرگترین حوزه های علمیه جهان تشیع بوده و هم اکنون نیز در این راستا به پیش می رود.این حوزه،با سابقه ای پانصدساله میراث دار عظمت ها و افتخارات عالمان فرهیخته شیعه است و پرداختن به مکاتب و دروسی که در این حوزه متولّد شده یا رشد یافت و به تعالی رسید و عالمانی که عهده دار این مهم بودند از ضرورت های شایسته توجه است.این مقدمه کوتاه در نظر دارد گزارشی از قامت زیبای خردورزی دینی و تحصیلات علوم اسلامی بر مبنای مکتب اهل بیت علیهم السّلام در حوزه اصفهان و عالمان شیعه این شهر پرافتخار در دوره اسلامی ارائه کند.
قبل از سلسله صفویه اغلب مردم،اصفهان را شهری سنّی نشین با حاکمیتی سنی مذهب می دانند و چنین پندارند که هیچ عالم شیعه مذهب و اندیشه ور پیرو مکتب اهل بیت علیهم السّلام در آن نبوده است؛درحالی که در دوره های متمادی تا قبل از صفویه در اصفهان عالمان بزرگوار شیعه حضور داشته و حلقه های درس و بحث داشته اند و به تدریس و تحقیق مشغول بوده اند.این حضور و حوزه های درس شیعی،حجتی بزرگ برای آنان بوده که در راه خاندان رسالت علیهم السّلام گام برنداشته و از پیروی مکتب آنان