صفات خدا در کلام اسلامی و کلام مسیحی ( قرون وسطا ) صفحه 130

پدر زاده نشده بلکه صادر شده است. بدین ترتیب گرگوریوس نتیجه می گیرد که نام خاص روح القدس «صادر نامولود» است.(1)

دیدگاه گرگوریوس نیسایی

از دیگر دانشمندان برجسته مکتب کاپادوکیه «گرگوریوس نیسایی» (متوفی 394) می باشد که در زمان خودش یکی از معروف ترین متکلمان مسیحی بوده است. اکثر دانشمندان مکتب کاپادوکیه از افلاطونیان و عرفا متأثر بودند، لذا ارزشی که ارسطوئیان (مشائیان) برای عقل قایل بودند، کاپادوکیه قایل نبودند. بیشتر دانشمندان کاپادوکیه، عقل مجرد، یعنی عقل بدون وحی و ایمان را مانند وحی و ایمان نمی دانستند. گرگوریوس نیسایی نیز معتقد بود که ایقان ایمان، برتر از معرفت علمی و عقلی است و هر چند از عقل برای سازمان دادن به وحی و شناخت خداوند و اوصاف او می توان بهره برد ولی ارزش عقل به اندازه ایمان نیست. او به کلام سلبی یا تنزیهی گرایش داشت و معتقد بود که ذات خداوند برتر از مقولات است و مخلوقات نسبت به او عدم هستند. وی می گفت برای شناخت حقیقی خداوند باید طریق عرفان را برگزید، همان طور که دیگر دانشمندان و متکلمان مکتب کاپادوکیه می گفتند انسان نمی تواند خداوند را درک کند، گرگوریوس نیز معتقد بود که شناخت حقیقی خداوند غیرممکن است؛ زیرا او برتر از تمام اندیشه ها است و به وسیله تاریکی از همه چیز جدا شده است. او خداوند را تاریکی محض می داند و درک او را عدم درکش می دانست، چرا که اندیشه های بشری بسیار محدودند و در این اندیشه های محدود، ذات نامتناهی و نامحدود خدا نمی تواند