صفات خدا در کلام اسلامی و کلام مسیحی ( قرون وسطا ) صفحه 160

هم خوب است. در این جا خوب بودن به معنای اشتراک معنوی یا لفظی به کار نرفته است بلکه به طور انالوژیک است. پس هم سقراط به علت بعضی خصوصیاتش خوب است و هم خدا با افعال و صفاتش خوب است.

دلیل این که این الفاظ را در این دو زمینه متفاوت به یک معنای واحد ندانسته و آن را مشترک معنوی نمی شماریم، این است که موجوداتی که این لفظ در مورد آنها به کار رفته است با یکدیگر در نحوه وجود تفاوت اساسی دارند. به دلیل همین تفاوت در نحوه وجود است که ما قائل به نوعی تشابه در عین اختلاف و اختلاف در عین تشابه می شویم.

2- علم ما و خدا

یکی از مباحث دیرینه در کلام اسلام، علم انسان بر خداوند است. دانشمندان نظر اتفاق دارند که انسان نمی تواند به کنه حقیقت خداوند علم داشته باشند. چون او موجودی نامتناهی است ولی انسان یک موجود محدود و متناهی است و موجود متناهی و محدود نمی تواند بر نامتناهی احاطه حاصل نماید. ولی سؤال این جا است که این عدم علم، مطلق است، یعنی به هیچ وجه نمی توان به او علم حاصل کرد یا به طور اجمال انسان می تواند به خدا علم حاصل نماید. دانشمندان پاسخ های متعددی به این سؤال داده اند. قبل از اکوئیناس، اسکات عقیده داشت که می توانیم بفهمیم خدا هست ولی نمی توانیم بفهمیم او چگونه است.(1)

ولی اکوئیناس در مقابل همه دانشمندانی که دیدگاهی شبیه اسکات داشتند، اعلام کرد که ما می توانیم خداوند را درک کنیم چون او وجود