اندیشه اسلامی جلد 1 صفحه 134

1- [10]- حجر،49.

2- - حجر،50.
3- - دعای کمیل.
4- - ملاصدرا، الشواهدالربوبیه، ص304.

5- [4]- ملاصدرا، الشواهدالربوبیه، ص305، پاورقی.

رضوان خدا بهتر از بهشت است، زیرا در قرآن آمده است: “وَرِضْوَانٌ مِّنَ اللّهِ أَکْبَرُ ذَلِکَ هُوَ الْفَوْزُ الْعَظِیمُ(1)“؛ کما این که غضب او سخت تر از جهنم است، برای این که امام علی می فرماید: لانه(بلاء الآخره) لایکون إلا عن غضبک و انتقامک و سخطک(2).

می ترسم اگر بیشتر از این ها پرده دری از رحمت و لطف و عنایت حضرت ستارالعیوب نمایم هم خودم و هم بعضی دیگر که این نوشته را می خوانند و مطالعه می کنند جرأت عصیان و طغیان در برابر خداوند رؤوف و مهربان پیدا نمایند.

حقیقت این حقایق، بعد از برچیده شدن نظام عالم هویدا خواهد شد ولی مقداری را که از رحمت خداوند ناامید نشویم بدانیم مطلوب است و نه بیشتر. “وَ مَن یَقْنَطُ مِن رَّحْمَهِ رَبِّهِ إِلاَّ الضَّآلُّونَ”.(3)

ندانستن حد نهایی رحمت خداوند و محال بودن آن، خود رحمتی است که سبب رشد و تکامل بیشتر انسان می شود، لذا باید برای اهل صلاح آیات عذاب بیشتر تلاوت شود تا مغرور نگردند و برای اهل فساد بیشتر آیات رحمت تلاوت شود که یک باره قطع امید نکنند و بدانند خداوند از گناه آنان، هر چه بزرگ باشد، بزرگتر است.

گویند: خداوند به عارفی، یعنی بایزید گفت می خواهی درونت را به مردم نشان دهم که دیگر یک نفر پیش تو نیاید. بلافاصله او به خداوند گفت: می خواهی رحمت و عنایت بی منتهایت را به مردم نشان دهم تا یک نفر اطاعتت نکند. خداوند گفت: سر به سر. نه من تو را لو می دهم و نه تو من را.(4)

و. انواع بهشت:

1. بهشت تن

حداقل چیزی که در این خصوص م_ی ت_وان گ_فت ای_ن که: ب_هشت موعود و معروف بهشت تن و جسم انسان است و بهشت دیگری نیز وجود دارد که بهشت جان و نفس آدمی است که آن خود خداوند و رضوان و لقای اوست.

از ابوبصیر روایت شده است که گفت: «به امام صادق(علیه السلام) عرض کردم: ای پسر رسول

1- - توبه، 72.
2- - مصباح المتهجد، شیخ طوسی، دعای کمیل.
3- - حجر،56.