اندیشه اسلامی جلد 1 صفحه 9

ایمان مراتب و درجات دارد(1)

که شخص اول اسلام می آورد(2) سپس ایمان توأم با شرک(3)

و پس از آن ایمان خالص و یقینی و سرانجام به سکونت و آرامش می رسد(4).

یقین نیز مراتب دارد: 1. علم الیقین، مانند کسی که با مشاهده ی دود از وجود آتش آگاهی حاصل می نماید. 2. عین الیقین، مانند کسی که مثلاً خود آتش را می بیند. 3. حق الیقین و آن حال کسی است که در آتش وارد شود و بسوزد(5).

بهترین اثر و ثمر ایمان و یقین، آرامش و اطمینان خاطر است و آسایش و رفاه فرع آن است. بسیاری از مردم مغرب زمین آسایش دارند ولی آرامش ندارند و لذا از آسایش نیز محرو م اند و کثیری از شرقی ها از آرامش برخوردارند ولی از رفاه و آسایش محروم ولی درواقع آسایش حقیقی را این ها دارند. قرآن می فرماید:«الَّذِینَ آمَنُواْ وَتَطْمَئِنُّ قُلُوبُهُم بِذِکْرِ اللّهِ أَلاَ بِذِکْرِ اللّهِ تَطْمَئِنُّ الْقُلُوبُ(6)» و در مقابل، آنها که از ذکر خدا دورند زندگیشان گره می خورد و عیششان ضنک و تنگ و تار و تاریک است.«وَمَنْ أَعْرَضَ عَن ذِکْرِی فَإِنَّ لَهُ مَعِیشَهً ضَنکًا وَنَحْشُرُهُ یَوْمَ الْقِیَامَهِ أَعْمَی(7)».

آنان که از«قرآن درمانی» و از بهترین امنیت، که امنیت عقل و قلب است، به دورند، از استرس و اضطراب و افسردگی و پوچی حیات و عدم انگیزه برای بقای زندگی و ناهنجاری و یأس و سرخوردگی رنج می برند، لذا برای فرار از آن ها دست به اعتیاد و چه بسا اهلاک حرث و نسل و قتل و غارت و خودکشی می زنند.

ج. عقل و ایمان

مراد حکما از عقل انسانی همان قوت و نیروی مدرکه ی کلیات است که نفس ناطقه نامند(8).

منظور آن ها از عقل، عقل نظری است که انسان به حقایق اشیا، آن چنان که هستند،

1- - فتح، 4.
2- - نساء، 36 و حجرات، 14.
3- - یوسف، 106.
4- - فتح، 4.
5- - نک: سوره تکاثر.
6- - رعد، 28.
7- - طه، 124.
8- - جعفر سجادی، فرهنگ معارف اسلامی، 3/302.