اندیشه های کلامی شیخ طوسی جلد 1 صفحه 224

موانع باید توسط خدای متعال برطرف شده باشند؛ چه اینکه تکلیف کردن با وجود موانع، عملی قبیح است و انجام دادن آن بر خداوند محال است.

9. بلوغ

از جمله صفات لازم برای مکلف، رسیدن به بلوغ شرعی است که سن بلوغ برای پسران به پایان رساندن 15 سال قمری و برای دختران - بنا بر فتوای مشهور فقها- به پایان رساندن 9 سال قمری است.

10. صفت دهم

پاداشها و منافعی که برای عمل تکلیفی مقرر است، نباید به حدی باشد که مکلف، راهی پیش روی خود نبیند جز عمل کردن به عمل تکلیفی. اصطلاح می گویند نباید این پاداشها برای مکلف به حد الجاء برسد؛ زیرا در صورتی که مکلف هیچ راهی جز عمل کردن نداشته باشد، آن گاه تکلیف از غرض اصلی خود که همان تعریض مکلف، ولی به شکلی کاملا آزاد و برخوردار از تمام شرایط لازم برای یک انتخاب آگاهانه است . دور خواهد شد و این موجب از بین رفتن فلسفه تکلیف است.

11. صفت یازدهم

همین قدر که شخص مکلف بطور اجمالی بداند که خدایی هست و تکالیفی را جعل فرموده است، کافی است. ضرورتی ندارد که مکلف در حین انجام عمل0)