اندیشه های کلامی شیخ طوسی جلد 1 صفحه 288

امامیه و حکم تقیه بر نفس

شیخ صدوق فرموده است: اعتقاد ما (امامیه) درباره تقیه این است که تقیه واجب است. هر کسی تقیه را ترک نماید، به منزله این است که نماز را ترک کرده باشد.(1)

شیخ مفید نیز می فرماید: تقیه ممکن است که گاهی واجب باشد و گاهی جایز و گاهی هم ترک آن افضل است.(2)

شیخ طوسی مانند سایر علمای امامیه، تقیه را در صورت خوف بر نفس، واجب می داند(3) و برای اثبات کلام خویش، به اخبار تمسک می نماید و می گوید: ظاهر اخبار ما بر وجوب تقیه دلالت دارد.(4) البته دلالت ظاهر اخبار، مؤید حکم عقل بر وجوب حفظ نفس است و روایاتی که معارض حکم عقلی و ادله است را نمی توان پذیرفت.(5) البته تقیه دارای احکام خمسه است که در کتب فقهی درباره آن بحث شده است.3.

1- اعتقادنا فی التقیه أنها واجبه، من ترکها کان بمنزله من ترک الصلاه. (شیخ صدوق، رساله الاعتقادات، ترجمه بنی طبا، ص 231.)
2- و اقول انها قد تجب احیانه و تکون فرضا و تجوز احیانا من غیر وجوب. (اوائل المقالات، ص 96-97.)
3- التقیه عندنا واجبه عند الخوف علی النفس. (التبیان، ج 2، ص 234.)
4- و ظاهر اخبارنا یدل علی انها واجبه و خلافه خطأ. (همان)
5- التبیان، ج 2، ص 422-423.