اندیشه های کلامی شیخ طوسی جلد 1 صفحه 51

کم و زیاد شدن ایمان

در این باره شیخ تنها به نقل اقوال پرداخته و نظریه خود را صریحا ذکر نفرموده

است. (ج 5، ص90، سطر 4 به بعد.)

توفیق:

متکلمان در معنای توفیق، نظریات مختلفی بیان کرده اند. برخی گویند: توفیق عبارت است از دعوت به طاعت و گروهی گویند: توفیق، خلق طاعت است و عده ای گویند: خلق قدرت بر طاعت می باشد.

شیخ طوسی در ذیل آیه: «و ما توفیقی الا بالله»(1) گوید: توفیق عبارت است از لطفی که به انسان داده می شود تا با آن طاعت انجام دهد. پیداست که توفیق طاعت را هم جز خداوند کسی نخواهد داد؛ زیرا او به وقوع طاعت خبر دارد. (ج6،ص 51.)

معنای خلق:

او معنای خلق را اختراع و انشا می داند.

ج 2، ص 56، سطر 4.

ج 4، ص 59، 228، 383، 467.

ج5، ص 385، 388، 517.88