اندیشه های کلامی شیخ طوسی جلد 2 صفحه 160

ج) نبی (با تشدید و بدون همزه)، از ریشه «نبوه» به معنای بلندی و ارتفاع، گرفته شده است. بنا بر این، نبی به معنای کسی است که دارای مقام و منزلت والا باشد و از آن جا که پیامبران از مقام و منزلت بس رفیعی برخوردارند، آنان را نبی نامیده اند.(1) شیخ طوسی از موارد بالا، به دو احتمال «الف» و «ج» اشاره نموده است و به کار بردن نبی را در هر دو معنی، صحیح می داند، لیکن احتمال «ج» را ترجیح داده است و برای رجحان آن، به این حدیث از رسول اکرم صلی الله علیه واله استدلال می نماید که فرمود: «و لاتنبزوا باسمی» ؛ یعنی: مرا نبی با همزه نخوانید. شیخ طوسی می گوید: مراد حضرت از این سخن، علو منزلت و رفعت مقام ایشان بوده است که با احتمال «ج»، سازگار است.(2)

رسول در لغت

واژه رسول از ریشه «رسالت» است و یکی از معانی آن در لغت (3)فرستاده و پیام آور می باشد. شیخ طوسی می گوید: رسول، در لغت به کسی گفته می شود که اولا، فرستندهای او را فرستاده باشد و ثانیه، او نیز این رسالت را پذیرفته باشد. در غیر این صورت، او را رسول نگویند(4)

1- اسماعیل بن حماد جوهری، صحاح اللغه، ج 1، ص 75؛ راغب اصفهانی، المفردات فی غریب القرآن، ص 480.
2- شیخ طوسی، تمهیدالأصول فی علم الکلام، تصحیح عبدالمحسن مشکوه الدینی، ص312؛ الاقتصاد فیما یتعلق بالاعتقاد، ص244.
3- جوهری، الصحاح اللغه، ج 4، ص 1709؛ راغب اصفهانی، المفردات، ص 195.
4- شیخ طوسی، تمهید الأصول، ص 312؛ الاقتصاد فیما یتعلق بالاعتقاد، ص244؛ تفسیر تبیان، ج4، ص 34.