اندیشه های کلامی شیخ طوسی جلد 2 صفحه 170

سود و زیان بسیاری از آنها پی ببرد. بنابراین، بایسته است که کسانی از سوی خداوند برانگیخته شوند تا مردم را از این امور، آگاه کنند.(1) 4. آگاهی از پایان پذیری کیفر گناهکاران: عقل انسان، بخشش و گذشت از گناهکاران را روا می داند، اما از درک این که آیا کیفر گناهکاران در سرای دیگر پایان پذیر است یا همیشگی، ناتوان است. بر این اساس، حسن دیگر بعثت در این است که مردم از پایان پذیری کیفر گناهکاران آگاه می شوند و بدین ترتیب، بار دیگر بذر امید را در دل بندگان گناهکار می افشاند.(2) 5. آشنایی با زبانها: یکی دیگر از وجوه حسن بعثت، این است که پیامبران، مردم را از زبانها آگاه می سازند.

گفتنی است که از وجوه بالا، شیخ دو وجه اخیر را غیرضروری می داند؛ زیرا دسترسی به آنها از غیر طریق بعثت نیز امکان پذیر است.(3)

دلایل ضرورت بعثت

متکلمان و فلاسفه اسلامی، هر کدام برای ضرورت بعثت پیامبران، دلایلی ارائه نموده اند. برخی از این ادله، به دلیل متکلمان و برخی دیگر، به دلیل حکما شهرت یافته است. معروفترین دلیلی که متکلمان برای اثبات ضرورت نبوت بدان تمشک کرده اند، قاعده لطف می باشد.(4) به همین مناسبت، نخست توضیح کوتاهی درباره قاعده لطف ارائه نموده و آنگاه به شرح استدلال متکلمان به این قاعده می پردازیم.

1- همان
2- همان
3- همان
4- شیخ طوسی، تمهید الاصول، ص313؛ الاقتصاد فیما یتعلق بالاعتقاد، ص 246، شیخ مفید، النکت الاعتقادیه، ص47؛ علم الهدی، الذخیره فی علم الکلام، ص323؛ جمال الدین مقداد حلی، ارشاد الطالبین، ص 296