اندیشه های کلامی شیخ طوسی جلد 2 صفحه 200

متمایز می نماید؛ از قبیل:

1. سحر علاوه بر آن که منشأ الهی ندارد، جایگزین واقعی هم ندارد.

2. سحر غالبا بر چشم بندی و سبقت گرفتن بر سرعت دید مبتنی است.

٣. سحر بر ایهام و تخیل و تلقین متکی است..

4. سحر غالبا با جهل و خرافات توأم است.(1) مجمع البحرین از قول فخرالدین رازی چنین نقل می کند:

سحر اختصاص به هر امری دارد که سبب آن، مخفی است و به خیال می آید و جاری مجرای نیرنگ و خدعه است.(2) همان طور که خداوند تبارک و تعالی می فرماید: «یُخَیَّلُ إِلَیْهِ مِنْ سِحْرِهِمْ أَنَّهَا تَسْعَی »؛(3) یعنی موسی گفت شما اول بساط خود را افکنید، آنها بساط خویش افکندند، ناگاه در اثر سحر، چوبها و رسنهاشان پنداشتی در نظر به جنبش و رفتار آمد.

اقسام معجزه

اشاره

برای اعجاز، اقسامی ذکر کرده اند که به بعضی از آن اقسام اشاره می شود:

تقسیم اول:

: الف) اعجاز فعلی: افعالی که در موارد مقتضی از انبیا صادر می شده است؛ مثل

1- بهاء الدین خرمشاهی، جهان غیب و غیب جهان، ص 45.
2- طریحی، مجمع البحرین، ج 3، ص 326.
3- طه / 66