اندیشه های کلامی شیخ طوسی جلد 2 صفحه 251

روایات ما مقام و منزلت امام از همه مراتب هستی بالاتر است و کل نظام هستی، بستگی به وجود او دارد. اگر یک لحظه عالم از وجود حجت الهی خالی باشد، دیگر بقایی برای آن متصور نیست: «لو خلت الارض طرفه عین من حجه لساخت بأهلها»(1) و هیچ گاه خداوند بندگان خویش را بدون حجت خود رها نمی کند: «ان الله اجل و اعظم من أن یترک الارض بغیر امام».(2) همچنین روایتهایی دلالت بر این دارد که هرکس امام زمان خویش را نشناسد، به مرگ جاهلیت مرده است: «من مات و هو لایعرف امامه، مات میته الجاهلیه». .

شیخ طوسی چندین روایت در این باره ذکر می نماید که مضامین فوق را داراست. تصور زمین بدون امام، محال است: «لو بقیت الارض بغیر امام ساعه لساخته(3) و برای این که حجتهای الهی و دلایل آن باطل نشود، باید امامی - چه ظاهر و چه غایب - موجود باشد: «اللهم انک لاتخلی الأرض من حجه اما ظاهره مشهوره او خائفه مغموره لئلاتبطل حجج الله و بناته.» (4)

انحصار ائمه علیهم السلام در دوازده نفر

روایات زیاد و مشهوری داریم که امامت را در دوازده نفر، مشخص و منحصر نموده است و تعداد آنها هم کم و زیاد نمی شود. این روایات، پیش از میلاد حضرت ولی عصرعلیه السلام از پیامبر اکرم صلی الله علیه واله و دیگر ائمه علیهم السلام درباره غیبت ایشان و حوادث آن زمان وارد شده و در آن بیان شده است که حضرت، دو نوع غیبت صغری وکبری) دارند.

1- بصائرالدرجات، ص 286.
2- شیخ صدوق، اکمال الدین، ج 1، ص 229.
3- الغیبه، ص 132.
4- همان؛ امالی شیخ طوسی، ص20؛ تلخیص الشافی، ج 2، ص209؛ ر.ک: نهج البلاغه، کلمات قصار، شماره 147؛ ابن ابی الحدید، شرح نهج البلاغه، ج 18، ص347.