اندیشه های کلامی شیخ طوسی جلد 2 صفحه 81

اعتقادی و کلامی می باشد، پرداختن به آن، مفید و ضروری به نظر می رسد:

1. ثبوت هدف و غرض برای افعال خداوند.

2. قاعده لطف یا لزوم لطف.

٣. لزوم بعثت انبیا.

4. تصدیق مدعیان نبوت 5. لزوم عصمت انبیا۔ 6. امتناع تکلیف مالایطاق.

7. حسن تکلیف و لزوم آن.

8. وجوب انتصاف (انتقام).

9. مختار بودن انسان.

10. لزوم بعث و قیامت.

ثبوت هدف و غرض برای افعال خداوند

امامیه معتقدند که افعال خداوند دارای غرض و حکمت و فایده و مصلحت است که برگشت آن به سوی مکلفان می باشد. به این دلیل که اگر افعال خداوند دارای غرض و فایده ای نباشد، لازم می آید که لغو و عبث باشد؛ چون فعل عبث، فعلی است که بدون غرض و مصلحت انجام می شود.

بطلان لازم، بعد از اثبات عدالت، واضح است؛ زیرا اولا کار عبث و لغو، قبیح است و در بحث عدل اثبات شد که خداوند منزه از کارهای قبیح و ناپسند است (1)و ثانیه خداوند، خود در قرآن کریم فرموده است: «وَمَا خَلَقْنَا السَّمَاءَ وَالْأَرْضَ وَمَا بَیْنَهُمَا لَاعِبِینَ »(2)، «رَبَّنَا مَا خَلَقْتَ هَذَا بَاطِلًا »(3)

1- دلائل الصدق، ج 1، ص 388 - 389.
2- انبیاء 16
3- آل عمران/ 191