اندیشه های کلامی شیخ طوسی جلد 3 صفحه 196

مردم درباره آیه شریفه «و یوم نحشر من کل أمه فوجه..» چه می گویند؟ گفتم: می گویند این آیه شریفه درباره قیامت است. حضرت فرمود: چنین نیست که می گویند، بلکه این آیه درباره رجعت است. سپس فرمود: آیا در قیامت برخی را حشر می کند و دیگران را وامی گذارد؟ و همانا آیه قیامت این آیه است: «و حشرناهم فلم نغادر منهم أحدأ».(1)

استدلال دانشمندان شیعه به آیه فوق

جمع زیادی از بزرگان و صاحب نظران شیعه نیز به پیروی از امامان معصوم (علیهم السلام) برای اثبات رجعت، به آیه یادشده استدلال کرده اند؛ برای مثال:

شیخ مفید می گوید: خداوند متعال گروهی از امت محمد ان را بعد از مرگ و قبل از قیامت، زنده می کند و این مذهبی است که به آل محمد اختصاص دارد و خداوند از حشر اکبر (قیامت) خبر داده است که «و حشرناهم فلم نغادر منهم أحد» و درباره حشر رجعت فرموده است: «و یوم نحشر من کل أمه فوجه...». پس خداوند از دو حشر خبر داده است: یکی حشر خاص و دیگری حشر عام.(2)

از دیگر اندیشمندان شیعه که به این آیه برای اثبات رجعت استدلال کرده اند، می توان علی بن ابراهیم قمی(3)، ملامحسن فیض کاشانی(4)، قاضی ابن براج(5)، امین الاسلام فضل بن حسن طبرسی(6)، حسن بن سلیمان حلی(7)، شیخ حر عاملی(8)، سیدهاشم بحرانی(9) و سید محمد حسین طباطبایی (10) را نام برد.

1- 1. علی بن ابراهیم قمی، تفسیر قمی، ج 1، ص 24؛ حسن بن سلیمان حلی، مختصر بصائر الدرجات، ص 41؛ مجلسی، بحارالانوار، ج 53، ص 60.
2- 2. شیخ مفید، مسائل سرویه، ص33؛ الفصول المختاره، ص94.
3- 3. علی بن ابراهیم قمی، تفسیر قمی، ج 1، ص 24.
4- 4. فیض کاشانی، تفسیر صافی، ج 4، ص 75.
5- 5. ابن براج، جواهر الفقه، ص25.
6- 6. طبرسی، مجمع البیان، ج 7، ص405.
7- 7. حسن بن سلیمان حلی، مختصر بصائر الدرجات، ص25.
8- 8. حر عاملی، الایقاظ من الهجعه بالبرهان علی الرجعه، ص73.
9- 9. سیدهاشم بحرانی، مدینه المعاجز، ج3، ص91.
10- 10. طباطبایی، المیزان، ج 15، ص397.