مسائل جدید کلامی صفحه 93

أَهْلَهَا بِالْبَأْسَاءِ وَالضَّرَّاءِ لَعَلَّهُمْ یَضَّرَّعُونَ).(1)

همان گونه که ملاحظه کردید ما در تبیین پاسخ، راه ایجاز را پیمودیم، افراد آگاه می توانند از این رهگذر تفصیل آن را بیابند.

***

3. شرور و عدل الهی

در بخش سوم، شرور یک نوع ناهمسویی با عدل الهی پیدا می کند. البته مقصود شروری است که زاییده جهل انسان و یا گناه اوست. شکی نیست که ناآگاهی انسان از قوانین طبیعت و یا احکام الهی یک سلسله ناگواری هایی در محیط زندگی وبالأخص بستگان و فرزندان او می گذارد. طبق تحقیقات به عمل آمده، قسمت عظیمی از معلولیت های جسمی و روانی در فرزندان، معلول ناآگاهی و احیاناً بی مبالاتی والدین است، چه بسا انسان آگاه و مقیّد به اصول زندگی از اولاد سالمتری برخوردار می شود. در سال های گذشته کرم زدگی میوه درختان زیاد بود، و با پیشرفت علوم کشاورزی از آن کاسته شده است، البته آن کرم زدگی و این پیراستگی نتیجه جهل انسان و آگاهی او است.

ممکن است گفته شود: آیات قرآنی حاکی است که گناهان و