فرهنگ عقاید و مذاهب اسلامی: خوارج - جلد 5 صفحه 109

اینان پیروان دین و قرآن نیستند و من آنها را بهتر از شما می شناسم.در کودکی و بزرگی آنها را شناخته ام که اهل خدعه و نیرنگ بوده اند(و هشدار دادم)که اگر رأی مرا نپذیرید، جانب احتیاط و دوراندیشی را مرعی نداشته اید ولی شما مخالفتم نمودید؛تا آنجا پیش رفتید که من حکمیّت را پذیرفتم.وقتی که پذیرفتم با حکمان شرط کردم و از آنها پیمان گرفتم که هر آنچه را قرآن زنده کرده،زنده کنند و هر آنچه را قرآن میرانده،بمیرانند اما آنان مخالفت کردند و خلاف حکم کتاب و سنت رفتند.ما هم حکم شان را رد کردیم و حالا بر همان موضع اول خود هستیم.اکنون شما چه می کنید و چه راهی در پیش می گیرید؟آنان گفتند:ما حکمیّت را پذیرفتیم.وقتی پذیرفتیم گناه کردیم و با این پذیرفتن،کافر شدیم و بعد توبه کردیم.حال اگر مانند ما توبه کردی ما در کنار تو هستیم و اگر امتناع ورزیدی،ما هم تو را کنار می گذاریم و به حال خود رهایت می کنیم.خداوند خیانتکاران را دوست نمی دارد.علی فرمود:باد بلا بر شما بوزد!و گوینده ای از شما بر جا نماند!آیا پس از آنکه به پیامبر خدا(صلّی اللّه علیه و آله و سلّم)ایمان آورده ام و با او هجرت نموده ام و در راه خدا جهاد نموده ام بر کفرم گواهی دهم؟اگر چنین کنم،گمراه شده ام و از هدایت یافتگان نخواهم بود.آنگاه از نزدشان بازگشت. (1)

امام به این مقدار بسنده نکرد بار دیگر در قرارگاه شان با آنها سخن گفت و فرمود:آیا شما همگی در صفین با من بودید؟گفتند:بعضی بودند و بعضی دیگر نبودند.

فرمود:پس دو دسته شوید:آنهایی که در صفین بودند،یک دسته شوند و آنهایی که در آنجا نبودند،دستۀ دیگر تا با هرکدام به اقتضای حالش صحبت کنم.آنگاه مردم را ندا داد و فرمود:حرف نزنید.به سخنم گوش دهید.دلهایتان را متوجه من نمایید.هرکس را که به گواهی فراخواندم،برابر دانستگی و اطلاعش شهادت دهد.آنگاه امام(علیه السّلام)سخن بسیار گفت و از جمله فرمود:آنگاه که شامیان از روی مکر و نیرنگ و فریب،قرآن ها را بر نیزه ها کردند مگر شما نگفتید:برادران ما و هم کیشان ما ختم جنگ را خواستار شده اند و به کتاب خدا دعوتمان کرده اند؛پس صلاح آن است که دعوتشان را بپذیریم و