فرهنگ عقاید و مذاهب اسلامی: خوارج - جلد 5 صفحه 119

مزاحمش نشدند و راهش را باز گذاشتند.

علی،زیاد بن خضعه بکری را با چند نفر از سربازان در پی آنان فرستاد.زیاد در سرزمین«مذار»به آنان رسید.رئیسشان،خریت را فراخواند و از او پرسید:چرا با علی خصومت می ورزی؟خریت جواب داد که علی را به عنوان رهبر قبول ندارد.زیاد از او خواست قاتلان مرد مسلمان را تحویل دهد اما او از تحویلشان امتناع ورزید.جنگ سختی بین طرفین در گرفت اما هیچ یک بر دیگری چیره نگشت تا آنکه شب از راه رسید و بین آنها فاصله انداخت.خریت و یارانش در تاریکی شب تغییر قیافه دادند و به طرف اهواز رفتند.زیاد جریان را به علی گزارش داد.علی،معقل بن قیس ریاحی را با نیروی چهار هزار نفری مأمور کرد و در پی خریت فرستاد.بسیاری از راهزنان و آنهایی که از پرداخت مالیات سرباز زده و علیه حکومت شوریده بودند و همچنین گروهی از اعراب که با خریت هم عقیده بودند به او پیوستند و بر قسمتی از مناطق فارس دست یافتند و فرماندار علی،سهل بن حنیف را بیرون کردند.سرانجام دو گروه در کوهی از کوههای رامهرمز بهم رسیدند.خریت شکست خورد اما از معرکه جان سالم به در برد و به ساحل خلیج فارس رفت.خریت سلاحش را بر زمین نگذاشت بلکه همواره مردم را دور خود جمع می کرد و نزد کسانی که عقیدۀ خوارجی داشتند می رفت و می گفت:ما با شما هم عقیده ایم و علی نباید در دین خدا مردان را حکم قرار می داد و پیش آنهایی که هواخواه عثمان و اصحاب او بودند می رفت و می گفت:من با شما هم عقیده ام.عثمان دست بسته و مظلومانه کشته شد و نزد فراریان از مالیات می رفت و می گفت:مالیاتتان را نگهدارید و با آن صلۀ رحم کنید و به خویشانتان دهید و اگر هم خواستید به فقیرانتان دهید.بدین ترتیب با هر طایفه ای برای جلب نظرشان سخنی موافق حالشان می گفت و دلهایشان را یکی می کرد.او با این وسیله توانست گروههای زیادی را با اندیشه های متفاوت گرد آورد.وقتی معقل از جایگاه او در ساحل خلیج فارس آگاهی یافت،سپاه خود را آماده کرد و به طرف او حرکت نمود و شکست سختی بر آنان وارد ساخت.

خریت در آن جنگ کشته شد و بقیۀ یاران او به این طرف و آن طرف پراکنده شدند.

بدین ترتیب،حیات خریت پایان یافت؛کسی که هرگز خط فکریش مشخص