- مقدمۀ مؤلف: 1
- اشاره 5
- علل شورش علیه خلافت عثمان 11
- 2-بذل و بخشش های بی حد و حصر از بیت المال به بنی امیه: 11
- 1-تعطیل نمودن حدود الهی: 11
- 3-تأسیس حکومت اموی: 12
- 5-پناه دادن به تبعیدیان پیامبر: 13
- کشته شدن خلیفه،عثمان: 14
- گردهمایی مهاجرین و انصار برای بیعت با علی(علیه السّلام): 15
- اشاره 19
- اشاره 24
- اشاره 24
- جنگ جمل 24
- رفتن عایشه به مکه: 25
- خروج شیخین و عایشه از مکه: 26
- حرکت علی به طرف بصره: 28
- در آستانۀ جنگ جمل: 31
- خطبۀ امام در روز جمل: 33
- خلافت هدف نهایی معاویه: 36
- اشاره 36
- جنگ صفین 36
- اشاره 36
- 1-ارتباط با عمرو بن عاص: 39
- اشاره 39
- 2-پیراهن خونین عثمان: 40
- 3-استمداد از افراد بانفوذ: 40
- 4-نامه های معاویه برای افراد موجّه: 42
- تلاشها و کوششهای علی(علیه السّلام)برای خاموش کردن آتش فتنه: 43
- بازپس گیری شریعۀ آب از سربازان معاویه: 45
- حرکت معاویه به طرف صفین: 45
- اول تحمیل حکمیّت و بعد تحمیل حکم: 52
- موافقتنامۀ صلح یا پیماننامۀ تحکیم: 56
- اشاره 60
- خبر دادن پیامبر(صلّی اللّه علیه و آله و سلّم)از فتنۀ خوارج: 65
- پرسش اول : پرا خوارج به ظاهر امر فریفته شدند 66
- اشاره 66
- پرسش دوم:چرا پس از تحمیل حکمین بر علی علیه السلام از آن برگشتند؟ 68
- اشاره 75
- الف:رویارویی با علی(علیه السّلام): 77
- اشاره 78
- ب-تکفیر علی و یارانش: 78
- ج-کشتن بی گناهان: 78
- 1-امام موضعش را دربارۀ تحکیم مشخص می کند: 80
- 2-با آنها مانند سایر مسلمانان رفتار نمودن: 80
- 3-فرستادن افراد سرشناس برای بازگرداندن آنها از گمراهی: 81
- اشاره 85
- اشاره 102
- تلاش برای حفظ جان آنها: 110
- درآوردن چشم فتنه: 112
- پیشگویی امام پس از قلع و قمع خوارج: 113
- کلام دیگری از امام دربارۀ خوارج: 115
- اشاره 117
- 1-قیام خریت بن راشد ناجی: 118
- 4-قیام اشهب بن بشر: 120
- 2-قیام اشرس بن عوف شیبانی: 120
- 3-قیام هلال بن علفه: 120
- اشاره 121
- 6-قیام ابو مریم تمیمی: 121
- چه چیزی باعث دگرگونی اوضاع در آخر جنگ صفین شد؟ 125
- نتیجه: 125
- اول:حاکمیت حس اعتراض جویی بر قاریان کوفه 126
- سبب اصلی دگرگونی اوضاع دو چیز بود: 126
- دوم:وجود ستون پنجم در سپاه امام: 134
- اشاره 138
- آیا تعصب قبیله ای،اشعث را به مخالفت واداشته بود؟ 140
- اشاره 140
- 1-قیام فروه بن نوفل: 146
- اشاره 147
- 2-قیام شبیب بن بجره: 147
- خوارج و مغیره بن شعبه،حاکم معاویه در کوفه: 148
- 3-قیام معین خارجی: 149
- 4-قیام ابو مریم آزاد شدۀ بنی حرث بن کعب: 149
- 6-قیام مستورد: 150
- اشاره 153
- 8-قیام حیان بن ظبیان سلمی: 153
- 7-قیام بردگان به نفع خوارج: 153
- خوارج در بصره: 154
- 10-قیام قریب بن مره و زحّاف طایی: 155
- 12-قیام معاذ طایی: 156
- 11-قیام زیاد بن خراش عجلی: 156
- 14-قیام عروه بن أدیّه: 158
- اشاره 159
- سیاست زیاد برای نابودی خوارج: 162
- اشاره 166
- اما فرقه های آنها: 167
- اشاره 167
- اشاره 171
- پیروان نافع بن ازرق،مقتول در سال 65: 171
- استفادۀ خوارج از آشفتگی اوضاع: 172
- اشاره 176
- نامۀ نجده به نافع: 176
- جواب نافع از نامۀ نجده: 177
- نامۀ نافع به خوارج بصره: 179
- اشاره 192
- اشاره 195
- الف-عوفیه: 195
- ج-اصحاب سؤال: 195
- فرقه های دیگری از بیهسیه 195
- ب-اصحاب تفسیر: 195
- اشاره 198
- فرقه های اصلی خوارج: 201
- اشاره 204
- اباضیه در کتابهای مقالات و تاریخ: 204
- پیروان عبد اللّه بن اباض متوفی 86: 204
- اباضیه در کتابهای نویسندگانشان: 210
- آیا اباضیه از خوارج است؟ 210
- نظر ما در موضوع: 215
- اشاره 233
- 1-صفات خدا زاید بر ذات نیست: 234
- 2-امتناع رؤیت خداوند سبحان در آخرت: 236
- 3-قرآن حادث است و قدیم نیست: 239
- 4-شفاعت،دخول سریع به بهشت: 243
- 5-مرتکب گناه کبیره کافر نعمت است؛نه کافر دین: 245
- 6-قیام علیه حاکم ستمگر: 249
- 7-تولّی،تبرّی،توقف: 251
- اشاره 251
- تتمه: 260
- اشاره 261
- 8-دیدگاه اباضیه دربارۀ صحابه: 261
- فتواهای خلاف کتاب و سنت 265
- نتیجه: 271
- مسالک دین نزد اباضیه: 272
- ریشۀ کلمه عزّابه: 275
- تعریف عزّابه: 275
- عزّابه: 275
- پایگاه عزّابه: 276
- معنی کلمۀ حلقه: 276
- 5-نمایندگان اوقاف: 277
- 2-مشاوران: 277
- تعداد اعضای هیئت: 277
- 6-معلمان: 277
- اشاره 277
- 1-شیخ عزابه: 277
- 4-مؤذن: 277
- 7-حقوق مردگان: 278
- شرایط عضویت: 278
- وظایف شوری: 279
- مجلس عزّابه کجا تشکیل می شود: 280
- انتخاب اعضای شورا: 282
- مجازات عزّابی: 283
- نظام عزّابه چگونه شکل یافت: 284
- نصیحتی به اباضیه 285
- اشاره 291
- 1-عبد اللّه بن اباض،بنیانگذار مذهب: 292
- اشاره 292
- ظهور سیاست میانه روی پس از شهادت امام: 292
- نظر دیگر درباره بنیانگذار: 297
- 2-جابر بن زید عمانی أزدی: 300
- اشاره 300
- فقه جابر بن زید: 307
- اشاره 308
- 3-ابو عبیده مسلم بن ابی کریمه(ت حدود 158 ه.): 308
- شاگردان او: 309
- اساتید او: 309
- اشاره 310
- 4-ابو عمرو ربیع بن حبیب فراهیدی: 310
- ثلاثیات: 311
- چاپهای الجامع الصحیح: 312
- اشاره 315
- قرن اول: 317
- قرن دوم: 317
- قرن چهارم: 318
- نامۀ عبد اللّه بن اباض به عبد الملک بن مروان: 319
- اشاره 339
- 1-حکم تحکیم در جنگ صفین: 341
- اشاره 341
- تحکیم و تدخّل در موضوعی که حکم آسمانی دارد: 342
- دیگری گناه کرده و شما مرا مجازات می کنید! 345
- روایات غیر معروف دربارۀ حکمیت: 360
- آیا خوارج انصار و شیعۀ علی بودند؟ 364
- 2-حکم مرتکب کبیره از جهات سه گانه: 371
- اشاره 371
- جهت اول:آیا مرتکب معاصی مشرک است؟ 373
- اشاره 373
- دلایل ازارقه بر شرک بودن معاصی: 376
- اشاره 378
- جهت دوم:مرتکب معاصی مؤمن است یا کافر؟ 378
- دلایل خوارج بر این که ارتکاب معاصی کفر است: 381
- حاصل سخن امام: 394
- جهت سوم:مرتکب کبیره و خلودش در آتش: 394
- حکم مخالفان نزد خوارج: 397
- ایمان کم و زیاد می شود: 399
- 3-دیدگاه خوارج دربارۀ قیام علیه حاکم ستمگر: 400
- اشاره 400
- اشاره 401
- اول-در لزوم و عدم لزوم اطاعت از حاکم ستمگر: 401
- دوم-در لزوم قیام علیه حاکم ستمگر: 405
- 4-تقیه در قول و عمل: 411
- اشاره 416
- اول:آنچه که شناخت آن در مجال عقیده واجب است: 416
- دوم:آنچه که دانستنش در محدودۀ شریعت واجب است: 421
- 6-حکم دار: 422
- اشاره 424
- نتیجه: 426
- اشاره 427
- بررسی هردو دلیل: 427
- 1-فرزندان مشرکان: 428
- اشاره 431
- 2-ازدواج با زنان مشرک: 431
- اول:ازدواج با زن مشرک: 432
- 3-ازدواج با زن کافر غیر مشرک: 433
- اشاره 441
- 1-عکرمۀ بربری(ت105/): 441
- 2-قطری بن فجائه(ت78/): 444
- 5-ضحاک بن قیس: 449
- 4-طرماح بن حکیم(ت 125): 449
- 6-معمر بن المثنی(110-213): 451
- مجاز القرآن،تألیف ابو عبیده: 454
- روایات وارده دربارۀ خوارج: 455
- الف 479
- ب 480
- ت 480
- ج 481
- ح 481
- ذ 482
- س 482
- ر 482
- ش 483
- ض 483
- ص 483
- ع 483
- ک 484
- ف 484
- غ 484
- م 485
- منابعی که در ترجمه مورد مراجعه قرار گرفته اند: 486
- و 486
- ن 486
منصوب کرد.او هم مرد خوشگذرانی بود.با مردم رفتار خوبی در پیش گرفت.از عقاید مردم بازجویی نمی کرد.مردم نزدش می آمدند و می گفتند:فلانی عقیدۀ شیعی دارد.فلانی عقیدۀ خوارجی دارد و او می گفت:قضای خداوند این است که مردم عقاید مختلفی داشته باشند و به زودی خداوند دربارۀ آنچه که بندگانش اختلاف دارند،حکم خواهد کرد و بدین ترتیب امنیتی برای مردم فراهم نموده بود. (1)
اینک برخی از رویارویی های مغیره با خوارج:
3-قیام معین خارجی:
به مغیره خبر دادند که معین بن عبد الله قصد شورش دارد.مغیره نیرویی به سراغ او فرستاد و او با یارانش گرفتار و سپس محبوس شدند.مغیره جریان کار را به معاویه گزارش داد.معاویه به او نوشت:اگر حاضر شد به خلافت من شهادت دهد،کارش نداشته باش.مغیره او را احضار کرد و به او گفت:آیا حاضری شهادت دهی که معاویه خلیفه و امیر المؤمنین است؟گفت:شهادت می دهم که خداوند عزّ و جلّ حق است و قیامت آمدنی است و شکی در آن نیست و خداوند مردگان را محشور می کند.مغیره دستور داد او را کشتند. (2)
4-قیام ابو مریم آزاد شدۀ بنی حرث بن کعب:
پس از آن ابو مریم آزادشدۀ بنی حرث بن کعب قیام کرد.دو زن،قطّام و کحیله نیز همراه او بودند و او اولین کسی بود که با زنان قیام می کرد.از این رو ابو بلال بن ادیّه او را سرزنش کرد اما ابو مریم اعتراض او را با این توجیه رد کرد که زنان در کنار پیامبر(صلّی اللّه علیه و آله و سلّم)و در کنار مسلمانان در شام جنگیدند.من به زودی هردوی آنها را باز می گردانم و بازشان گرداند.مغیره،جابر بجلی را به جنگ او فرستاد و او هم جنگید و ابو مریم و یارانش را در«بادوریا»به قتل رساند. (3)
1- 1) -طبری:تاریخ 132/4.
2- 2) -ابن اثیر:الکامل 206/3.
3- 3) -ابن اثیر:الکامل 206/3-207.