فرهنگ عقاید و مذاهب اسلامی: خوارج - جلد 5 صفحه 159

15-قیام مرداس بن ادیّه:

اشاره

طبری می گوید:از جمله کسانی که ابن زیاد حبسشان کرده بود،مرداس بن ادیّه بود.

زندانبان که عبادت و نیایش او را دیده بود،شبها او را آزاد می کرد و او هنگام طلوع فجر بازمی گشت و وارد زندان می شد.بعدا با شفاعت زندانبان آزاد شد. (1)

مبرّد می گوید:مرداس در جنگ صفین همراه علی(علیه السّلام)شرکت کرده بود و حکمیّت را نپذیرفته بود و در جنگ نهروان با خوارج بود و از جمله کسانی بود که نجات یافت.پس از آنکه از حبس ابن زیاد آزاد شد،قصد شورش کرد و به یارانش گفت:قسم به خدا جای ما در بین این ستمگران نیست.آنان احکام خود را بر ما پیاده می کنند و به عدل رفتار نمی کنند و از قضاوت بحق بدورند.به خدا سوگند این کار بسی دشوار و دست به اسلحه بردن و ناامن کردن راهها بسیار سنگین است اما ما از اینها جدا می شویم و دست به اسلحه نمی بریم و با کسی نمی جنگیم مگر آنکه او با ما بجنگد.

اصحاب او که نزدیک به سی نفر بودند،دورش جمع شدند.وقتی با اصحابش حرکت کرد،در راه با عبد الله بن رباح انصاری که دوست او بود،روبه رو شد.عبد الله پرسید:قصد کجا داری؟گفت:می خواهم دین خود و یارانم را از چنگ این حاکمان ستمگر حفظ کنم.از او پرسید:آیا کسی از کار شما آگاه است؟گفت:نه.گفت:پس برگرد.گفت:آیا می ترسی که بلایی بر سرم بیاید؟گفت:بلی به دردسر می افتی.گفت:

نترس من دست به اسلحه نمی برم و امنیت کسی را سلب نمی کنم و با کسی نمی جنگم مگر آنکه او با من بجنگد.آنگاه حرکت کرد تا وارد«آسک»،جایی بین«رامهرمز»و «ارجان»شد.در همان جا به مالی برخورد که برای ابن زیاد می بردند.در آن وقت یاران او نزدیک به چهل نفر رسیده بودند.مال را پایین آورد و حقوق خود و یارانش را برداشت و باقی را به فرستادگان رد کرد و گفت:به رفیقتان بگویید:ما حقوقمان را برداشتیم.یکی از یاران گفت:چرا باقی مال را رد می کنیم؟گفت:آنان از این غنیمت سهم می برند،همان طور که نماز می خوانند.به همین خاطر ما با آنان جنگی نداریم.