فرهنگ عقاید و مذاهب اسلامی: خوارج - جلد 5 صفحه 271

کرده و مسلمانان را از آبروریزی و ذلّت گدایی منع کرده اند.پس اگر کسی آبروی خود را در نظر نگرفت و رفت از مردم زکات گدایی کرد این زکات،به خاطر آن آبروریزی و برای بی نیاز کردن او از مردم و سرپا نگهداشتن او،بر او حرام است. (1)

شکی نیست که گدایی شرعا حرام و در بعضی موارد مکروه است اما فتوا دادن به تحریم زکات به دلیل حفظ آبروی گدا فتوای خلاف کتاب و سنت است.اگر این،سبب تحریم می شد حتما از طرف پیامبر در این مورد به خاطر فراگیر بودن آن بیانی صادر می شد.

علاوه بر آن خداوند سبحان دستور می دهد که به گدا چیزی داده شود و او را رد نکنند و می فرماید: «وَ الَّذِینَ فِی أَمْوالِهِمْ حَقٌّ مَعْلُومٌ * لِلسّائِلِ وَ الْمَحْرُومِ » (2)و می فرماید: «وَ أَمَّا السّائِلَ فَلا تَنْهَرْ» (3)و می فرماید: «وَ آتَی الْمالَ عَلی حُبِّهِ ذَوِی الْقُرْبی وَ الْیَتامی وَ الْمَساکِینَ وَ ابْنَ السَّبِیلِ وَ السّائِلِینَ وَ فِی الرِّقابِ وَ أَقامَ الصَّلاهَ وَ آتَی الزَّکاهَ ». (4)آیه اطلاق دارد زکات و غیر زکات را باهم شامل می شود اگر نگوییم که تنها دربارۀ زکات وارد شده است.

نتیجه:

در بحث های گذشته با عقاید و خصوصیات اباضیه آشنا شدید ما در آنجا امور هشتگانه ای را مورد بحث قرار دادیم در اینجا مطلبی باقی مانده است که سزاوار است نظر خوانندگان را به آن جلب نماییم:

الف-اباضیه برای تجویز تقیه مسالک دین را چهار تا قرار داده اند که مرحلۀ چهارم آن به کتمان،همتراز تقیه می رسد.آنها می گویند:مسالک دین چهار تاست:

1- 1) -علی یحیی معمر:الاباضیه فی موکب التاریخ،الحلقه الاولی 116.
2- 2) -المعارج:24-25«و [1]کسانی که در اموالشان حقی آشکار برای سائل و محروم است.»
3- 3) -الضحی:10« [2]سائل را از خود مران.»
4- 4) -بقره:177«و [3]مال خود را به خاطر دوستی خداوند به نزدیکان،یتیمان،مسکینان،در راه ماندگان، گدایان و آزادی بندگان بذل می کند و نماز را به پا می دارد و زکات را می پردازد.»