فرهنگ عقاید و مذاهب اسلامی: خوارج - جلد 5 صفحه 273

که به او واگذار شده به خدا و پیامبر و مسلمانان خیانت نمود،در این هنگام بر مسلمانان واجب است که در برابر این دولت سرکش بایستند و او را به معروف امر نموده و از منکر بازش دارند و مجبورش سازند تا مردم را به راه صواب هدایت نماید.پس اگر به شیوۀ نادرستش ادامه داد و طعم تلخ ستم را همچنان به مردم چشاند و از تسلیم شدن در برابر امر خدا و بازگشتن به راه خدا خودداری ورزید،در این هنگام نوبت به شیوۀ دوم از تنظیم اسلامی می رسد که آن عبارت از دفاع است.دفاع در مسلکهای دینی به تعبیر امروزی همان انقلاب...است؛انقلاب علیه استعمار خارجی یا انقلاب علیه استعمار داخلی نظیر انقلاب علیه ظلم،انقلاب علیه نظام،انقلاب علیه فساد،انقلاب علیه گمراهی از دین خدا در تمامی اشکال و ابعاد آن.رهبری که این انقلاب را رهبری می کند«امیر دفاع»نامیده می شود و امت تا پیروزی انقلاب باید از او اطاعت و فرمانبری داشته باشد.

وقتی که امور به سامان رسید و صلح و امنیت حاکمیت یافت او مثل سایر افراد گشته و از حقوق و وظایف آنها برخوردار می گردد.سامان یافتن امور هم به یکی از این دو امر است:پیروزی انقلاب یا شکست آن.پیروزی آن به یکی از دو راه است:تن دادن دولت به خواسته های مردم و بازگشت او به احکام خدا که در این حالت،انقلاب در همین جا متوقف می شود؛یا نابودی نظام فاسد و سرنگونی حاکم ستمگر و استقرار نظام اسلامی به جای آن و اجرای شریعت ناشی از کتاب خدا.در این هنگام رهبری انقلاب یا امیر دفاع هیچ حقی در حاکمیت ندارد مگر آنکه مردم پس از استقرار امنیت و گردهمایی و مشورت و مقایسه با دیگران با شرایطی که در او می یابند او را انتخاب نمایند البته با رعایت شروطی که در انتخاب امیر برای مؤمنان ملحوظ است.

اگر مسلمانان از این موضع هم ناتوان شدند و به ندای انقلاب جواب مثبت ندادند و شیوۀ مسالمت را در پیش گرفتند و به آسایش و آرامش رو آوردند،آن وقت نوبت به مسلک سوم دین می رسد و آن،شراء است:شراء وظیفۀ کسانی است که تعدادشان اندک است.چنانچه تعداد آنها به چهل نفر برسد باید علیه فساد قیام کنند گرچه با قیام این افراد در رویارویی با دولت ستمگر مسلح احتمال پیروزی نمی رود و