فرهنگ عقاید و مذاهب اسلامی: خوارج - جلد 5 صفحه 283

بدان عمل می شود-کارهای عملی نظیر تدریس یا وکالت مسجد یا شرکت در رسیدگی به امور مردگان به او واگذار می شود.باید دانست که عضو جدید کوچکترین فرد عزّابه به حساب می آید هرچند سن او از دیگران بیشتر باشد و باید او در خدمت بقیۀ اعضا باشد.

او به مدت سه روز با عزابی قبلی-کسی که قبل از او کوچکترین عزّابی محسوب می شد -همراه می شود تا در این مدت با آداب خدمت عزّابه آشنا شود.از آنجا که آن فرد رئیس مستقیم او به شمار می آید باید وقتی که جلسه تشکیل می شود عضو جدید پایین تر از او بنشیند...رعایت ترتیب نشستنها در بین عزّابه ضروری است.از این رو مقام پایین حق ندارد از مقام بالاتر از خود پیشی گیرد عزّابی هرجا که باشد برای خود رئیس دارد و تنها رئیس در مجالس عمومی حق دارد سخن را آغاز نماید و ادارۀ گفتگوها و مانند آن را برعهده گیرد.بنابراین شاگرد او یا فرد عامی دیگر بدون اذن او حق دخالت در هیچ یک از این امور را ندارد.

مجازات عزّابی:

از هر عزّابی انتظار می رود که الگو و اسوۀ درستکاری باشد.از این رو جرمی که برای دیگران کوچک است برای او بزرگ محسوب می شود و او باید از آن دوری نماید حتی در فضائل اخلاقی و رفتار با مردم این مسأله باید رعایت شود و اگر خطایی از او سر زند مجلس عزّابه دربارۀ او نظر می دهد:

اگر خطای او بزرگ و معصیت خدا و نزد عزّابه ناپسند باشد یا اهانت به مسجد و یا استخفاف حق و مانند آن باشد،عزّابه بنابر اظهار شهود به تبرّی از او حکم می کند چنانکه دربارۀ سایر مردم این گونه عمل می کند و این حکم تا وقتی که او به صورت علنی توبه نکرده به قوت خود باقی است و پس از این خطا هرگز به مجلس راه داده نمی شود زیرا کسی که با تبری از مجلس اخراج می شود حق ندارد دوباره به آنجا باز گردد و اگر توبه کند و توبه اش واقعی باشد در زمرۀ مسلمانان باقی می ماند و از حقوق آنها برخوردار و به وظایف آنها مکلف می گردد.

اگر خطای او کوچک و ناچیز باشد که نیازی به توبه نداشته باشد،در این صورت عزّابه یک جلسه سرّی برای تأدیب او تشکیل می دهد و گاهی او را مدتی،کم یا زیاد به