- مقدمۀ مؤلف: 1
- اشاره 5
- 1-تعطیل نمودن حدود الهی: 11
- 2-بذل و بخشش های بی حد و حصر از بیت المال به بنی امیه: 11
- علل شورش علیه خلافت عثمان 11
- 3-تأسیس حکومت اموی: 12
- 5-پناه دادن به تبعیدیان پیامبر: 13
- کشته شدن خلیفه،عثمان: 14
- گردهمایی مهاجرین و انصار برای بیعت با علی(علیه السّلام): 15
- اشاره 19
- اشاره 24
- اشاره 24
- جنگ جمل 24
- رفتن عایشه به مکه: 25
- خروج شیخین و عایشه از مکه: 26
- حرکت علی به طرف بصره: 28
- در آستانۀ جنگ جمل: 31
- خطبۀ امام در روز جمل: 33
- اشاره 36
- اشاره 36
- خلافت هدف نهایی معاویه: 36
- جنگ صفین 36
- 1-ارتباط با عمرو بن عاص: 39
- اشاره 39
- 2-پیراهن خونین عثمان: 40
- 3-استمداد از افراد بانفوذ: 40
- 4-نامه های معاویه برای افراد موجّه: 42
- تلاشها و کوششهای علی(علیه السّلام)برای خاموش کردن آتش فتنه: 43
- بازپس گیری شریعۀ آب از سربازان معاویه: 45
- حرکت معاویه به طرف صفین: 45
- اول تحمیل حکمیّت و بعد تحمیل حکم: 52
- موافقتنامۀ صلح یا پیماننامۀ تحکیم: 56
- اشاره 60
- خبر دادن پیامبر(صلّی اللّه علیه و آله و سلّم)از فتنۀ خوارج: 65
- اشاره 66
- پرسش اول : پرا خوارج به ظاهر امر فریفته شدند 66
- پرسش دوم:چرا پس از تحمیل حکمین بر علی علیه السلام از آن برگشتند؟ 68
- اشاره 75
- الف:رویارویی با علی(علیه السّلام): 77
- ب-تکفیر علی و یارانش: 78
- اشاره 78
- ج-کشتن بی گناهان: 78
- 2-با آنها مانند سایر مسلمانان رفتار نمودن: 80
- 1-امام موضعش را دربارۀ تحکیم مشخص می کند: 80
- 3-فرستادن افراد سرشناس برای بازگرداندن آنها از گمراهی: 81
- اشاره 85
- اشاره 102
- تلاش برای حفظ جان آنها: 110
- درآوردن چشم فتنه: 112
- پیشگویی امام پس از قلع و قمع خوارج: 113
- کلام دیگری از امام دربارۀ خوارج: 115
- اشاره 117
- 1-قیام خریت بن راشد ناجی: 118
- 3-قیام هلال بن علفه: 120
- 4-قیام اشهب بن بشر: 120
- 2-قیام اشرس بن عوف شیبانی: 120
- 6-قیام ابو مریم تمیمی: 121
- اشاره 121
- نتیجه: 125
- چه چیزی باعث دگرگونی اوضاع در آخر جنگ صفین شد؟ 125
- اول:حاکمیت حس اعتراض جویی بر قاریان کوفه 126
- سبب اصلی دگرگونی اوضاع دو چیز بود: 126
- دوم:وجود ستون پنجم در سپاه امام: 134
- اشاره 138
- اشاره 140
- آیا تعصب قبیله ای،اشعث را به مخالفت واداشته بود؟ 140
- 1-قیام فروه بن نوفل: 146
- 2-قیام شبیب بن بجره: 147
- اشاره 147
- خوارج و مغیره بن شعبه،حاکم معاویه در کوفه: 148
- 3-قیام معین خارجی: 149
- 4-قیام ابو مریم آزاد شدۀ بنی حرث بن کعب: 149
- 6-قیام مستورد: 150
- اشاره 153
- 8-قیام حیان بن ظبیان سلمی: 153
- 7-قیام بردگان به نفع خوارج: 153
- خوارج در بصره: 154
- 10-قیام قریب بن مره و زحّاف طایی: 155
- 11-قیام زیاد بن خراش عجلی: 156
- 12-قیام معاذ طایی: 156
- 14-قیام عروه بن أدیّه: 158
- اشاره 159
- سیاست زیاد برای نابودی خوارج: 162
- اشاره 166
- اما فرقه های آنها: 167
- اشاره 167
- پیروان نافع بن ازرق،مقتول در سال 65: 171
- اشاره 171
- استفادۀ خوارج از آشفتگی اوضاع: 172
- نامۀ نجده به نافع: 176
- اشاره 176
- جواب نافع از نامۀ نجده: 177
- نامۀ نافع به خوارج بصره: 179
- اشاره 192
- اشاره 195
- الف-عوفیه: 195
- فرقه های دیگری از بیهسیه 195
- ب-اصحاب تفسیر: 195
- ج-اصحاب سؤال: 195
- اشاره 198
- فرقه های اصلی خوارج: 201
- اباضیه در کتابهای مقالات و تاریخ: 204
- اشاره 204
- پیروان عبد اللّه بن اباض متوفی 86: 204
- اباضیه در کتابهای نویسندگانشان: 210
- آیا اباضیه از خوارج است؟ 210
- نظر ما در موضوع: 215
- اشاره 233
- 1-صفات خدا زاید بر ذات نیست: 234
- 2-امتناع رؤیت خداوند سبحان در آخرت: 236
- 3-قرآن حادث است و قدیم نیست: 239
- 4-شفاعت،دخول سریع به بهشت: 243
- 5-مرتکب گناه کبیره کافر نعمت است؛نه کافر دین: 245
- 6-قیام علیه حاکم ستمگر: 249
- 7-تولّی،تبرّی،توقف: 251
- اشاره 251
- تتمه: 260
- اشاره 261
- 8-دیدگاه اباضیه دربارۀ صحابه: 261
- فتواهای خلاف کتاب و سنت 265
- نتیجه: 271
- مسالک دین نزد اباضیه: 272
- تعریف عزّابه: 275
- ریشۀ کلمه عزّابه: 275
- عزّابه: 275
- پایگاه عزّابه: 276
- معنی کلمۀ حلقه: 276
- 5-نمایندگان اوقاف: 277
- 2-مشاوران: 277
- 1-شیخ عزابه: 277
- تعداد اعضای هیئت: 277
- 6-معلمان: 277
- اشاره 277
- 4-مؤذن: 277
- 7-حقوق مردگان: 278
- شرایط عضویت: 278
- وظایف شوری: 279
- مجلس عزّابه کجا تشکیل می شود: 280
- انتخاب اعضای شورا: 282
- مجازات عزّابی: 283
- نظام عزّابه چگونه شکل یافت: 284
- نصیحتی به اباضیه 285
- اشاره 291
- 1-عبد اللّه بن اباض،بنیانگذار مذهب: 292
- ظهور سیاست میانه روی پس از شهادت امام: 292
- اشاره 292
- نظر دیگر درباره بنیانگذار: 297
- اشاره 300
- 2-جابر بن زید عمانی أزدی: 300
- فقه جابر بن زید: 307
- 3-ابو عبیده مسلم بن ابی کریمه(ت حدود 158 ه.): 308
- اشاره 308
- شاگردان او: 309
- اساتید او: 309
- اشاره 310
- 4-ابو عمرو ربیع بن حبیب فراهیدی: 310
- ثلاثیات: 311
- چاپهای الجامع الصحیح: 312
- اشاره 315
- قرن اول: 317
- قرن دوم: 317
- قرن چهارم: 318
- نامۀ عبد اللّه بن اباض به عبد الملک بن مروان: 319
- اشاره 339
- اشاره 341
- 1-حکم تحکیم در جنگ صفین: 341
- تحکیم و تدخّل در موضوعی که حکم آسمانی دارد: 342
- دیگری گناه کرده و شما مرا مجازات می کنید! 345
- روایات غیر معروف دربارۀ حکمیت: 360
- آیا خوارج انصار و شیعۀ علی بودند؟ 364
- 2-حکم مرتکب کبیره از جهات سه گانه: 371
- اشاره 371
- جهت اول:آیا مرتکب معاصی مشرک است؟ 373
- اشاره 373
- دلایل ازارقه بر شرک بودن معاصی: 376
- جهت دوم:مرتکب معاصی مؤمن است یا کافر؟ 378
- اشاره 378
- دلایل خوارج بر این که ارتکاب معاصی کفر است: 381
- حاصل سخن امام: 394
- جهت سوم:مرتکب کبیره و خلودش در آتش: 394
- حکم مخالفان نزد خوارج: 397
- ایمان کم و زیاد می شود: 399
- 3-دیدگاه خوارج دربارۀ قیام علیه حاکم ستمگر: 400
- اشاره 400
- اشاره 401
- اول-در لزوم و عدم لزوم اطاعت از حاکم ستمگر: 401
- دوم-در لزوم قیام علیه حاکم ستمگر: 405
- 4-تقیه در قول و عمل: 411
- اشاره 416
- اول:آنچه که شناخت آن در مجال عقیده واجب است: 416
- دوم:آنچه که دانستنش در محدودۀ شریعت واجب است: 421
- 6-حکم دار: 422
- اشاره 424
- نتیجه: 426
- اشاره 427
- بررسی هردو دلیل: 427
- 1-فرزندان مشرکان: 428
- اشاره 431
- 2-ازدواج با زنان مشرک: 431
- اول:ازدواج با زن مشرک: 432
- 3-ازدواج با زن کافر غیر مشرک: 433
- 1-عکرمۀ بربری(ت105/): 441
- اشاره 441
- 2-قطری بن فجائه(ت78/): 444
- 5-ضحاک بن قیس: 449
- 4-طرماح بن حکیم(ت 125): 449
- 6-معمر بن المثنی(110-213): 451
- مجاز القرآن،تألیف ابو عبیده: 454
- روایات وارده دربارۀ خوارج: 455
- الف 479
- ب 480
- ت 480
- ج 481
- ح 481
- ذ 482
- ر 482
- س 482
- ع 483
- ص 483
- ش 483
- ض 483
- ک 484
- ف 484
- غ 484
- م 485
- منابعی که در ترجمه مورد مراجعه قرار گرفته اند: 486
- و 486
- ن 486
نشان دادن به مردم بخواند،مشرک است-تا آنجا که فرمود-و کسی که هر عملی را که خداوند به آن دستور داده،برای نشان دادن به مردم به جا آورد،مشرک است و خداوند عمل ریاکار را قبول نمی کند. (1)
اما این،اصطلاح دیگری از شرک یا استعاره از آن برای تأکید موضوع است زیرا همانطور که متوجه شدید،مشرک در قرآن کریم به کسانی گفته می شود که به هیچ یک از ادیان آسمانی معتقد نباشد و در این جهت فرقی بین یهود و نصاری و دیگران نیست.
2-شرک عبارت است از تصور همتا و مانند برای خداوند سبحان در ذات یا صفات یا افعال.خداوند سبحان می فرماید: «فَلا تَجْعَلُوا لِلّهِ أَنْداداً وَ أَنْتُمْ تَعْلَمُونَ » (2)و می فرماید: «وَ مِنَ النّاسِ مَنْ یَتَّخِذُ مِنْ دُونِ اللّهِ أَنْداداً یُحِبُّونَهُمْ کَحُبِّ اللّهِ » (3)و می فرماید:
«وَ جَعَلُوا لِلّهِ أَنْداداً لِیُضِلُّوا عَنْ سَبِیلِهِ » (4)و آیات دیگری از این قبیل که حقیقت شرک و ویژگیهای آن را برای ما بیان می کنند. (5)
به خاطر همین تصور همتا و مانند برای خداوند سبحان در ذات یا صفات یا افعال بود که بت پرستان،بتان را می پرستیدند و اعتقاد داشتند آنها همتایان خداوند تبارک و تعالی هستند.آنها بتها را در عقیده و عبادت با خداوند متعال برابر قرار می دادند.خداوند متعال می فرماید: «تَاللّهِ إِنْ کُنّا لَفِی ضَلالٍ مُبِینٍ * إِذْ نُسَوِّیکُمْ بِرَبِّ الْعالَمِینَ ». (6)
پس با این توضیح نباید کسی را به شرک متصف کنیم و او را از مشرکین به
1- 1) -حرّ عامل [1]ی:وسائل الشیعه 1،باب الحادی عشر من ابواب مقدمات العبادات 13-15.
2- 2) -بقره:22«پ [2]س برای خداوند همتایانی قرار ندهید در حالی که خود می دانید.»
3- 3) -بقره:165«کس [3]انی هستند که معبودهایی غیر از خدا را پرستش می کنند و مانند خدا آنها را دوست می دارند.»
4- 4) -ابراهیم:30«برای خدا همتای [4]انی قرا [5]ر می دهند تا مردم را از راه خدا گمراه سازند.»
5- 5) -مراجعه شود:س [6]باء:33،زمر:8،فصلت:9.
6- 6) -شعراء:98-97.