فرهنگ عقاید و مذاهب اسلامی: خوارج - جلد 5 صفحه 445

عنوان خلیفه برگزیده بودند و او نیز به حمایت از آنان برخاست و این جریان همچنان ادامه داشت تا آنکه سفیان بن ابرد کلبی به سر وقت او رفت و بر او چیره گشت و در سال 87 هجری او را به قتل رساند.او را در زمرۀ سخنورانی که در بین عرب به بلاغت و فصاحت شهرت دارند،به شمار آورده اند. (1)

یکی از خطبه های او را جاحظ نقل کرده است که دقت و توجه به آن نشان می دهد که او شخص سخنور و فصیحی بوده است.او در این خطبه می گوید:شما را از دنیا بر حذر می دارم زیرا دنیا چراگاه شیرینی است.با شهوات پوشیده شده و با اندک ممزوج گشته و با گذر شتابنده اش محبوب گشته و با آرزوها آراسته شده و با غرور زینت یافته است.شادیهایش ناپایدار و مصیبتهایش بی امان است.بسیار فریبنده و ضرر آفرین است.سخت خیانت پیشه و غدّار است. (2)

نقل شده که حجاج به برادر او گفت:من تو را می کشم.گفت:برای چه؟گفت:

برای آنکه برادرت خروج کرده است.گفت:من نامه ای از امیر المؤمنین(منظورش عبد الملک بود)همراه دارم تا مرا به گناه برادرم نگیری.گفت:آن را بیاور.گفت:من چیزی محکمتر از آن را همراه دارم.گفت:آن چیست؟گفت:آن کتاب خداوند عز و جل است که می فرماید: «لا تَزِرُ وازِرَهٌ وِزْرَ أُخْری ». (3)حجاج از این استدلال خوشش آمد و او را آزاد کرد. (4)

خیر الدین زرکلی در الاعلام (5)شرح حال او را بیان کرده و طبق آنچه که از تاریخ طبری نقل کرده است،معلوم می شود که قطری در سال 77 هجری درگذشته است.

خداوند خود آگاه است.

1- 1) -ابن خلکان:وفیات الاعیان 94/4-95.
2- 2) -جاحظ:البیان و التبیین 112/2.
3- 3) -انعام:164. [1]
4- 4) -ابن خلکان:وفیات الاعیان 94/4-95.
5- 5) -الاعلام:200/5.