فرهنگ عقاید و مذاهب اسلامی: خوارج - جلد 5 صفحه 47

را.پروردگارا!بین ما و قوم ما بحق گشایش عنایت فرما و تو بهترین گشایشگرانی.

آنگاه گفت:به برکت خدا و لا آله الا الله و الله اکبر،کلمۀ تقوی بر دشمن بتازید!

راوی می گوید:قسم به خدایی که محمد(صلّی اللّه علیه و آله و سلّم)را بحق فرستاده است،از روزی که خداوند زمین و آسمانها را آفریده است هرگز نشنیده بودیم که فرماندهی در یک روز آنچنان بکشد که علی کشت.او بنابر آنچه که دشمنان گفته اند،بیش از پانصد تن از سران عرب را به هلاکت رساند. (1)

پس از آن علی خطابه ای چنین ایراد نمود:ای مردم!آنچه که به شما و دشمنانتان رسید،دیدید و از آنها جز رمقی بیش نمانده است.وقتی حوادث رو می آورد،آخر آن را با اول آن بسنجید.دشمنانتان بر بی دینی خود در برابر شما ایستادند تا از آنها به ما رسید آنچه که رسید.فردا بر آنها می تازم و امرشان را به خداوند عزّ و جلّ واگذار می نمایم.

این خبر به گوش معاویه رسید.عمرو بن عاص را طلبید و گفت:عمرو!این شبی است که فردایش علی کار ما را یکسره می کند،چه راهی پیشنهاد می کنی؟عمرو گفت:

افراد تو در برابر افراد او توان مقاومت و ایستادگی ندارند و تو هم مثل او نیستی؛او برای چیزی می جنگد و تو برای چیز دیگر.تو دنیا را می طلبی و او آخرت را.عراقیها از پیروزی تو بر خود می ترسند ولی شامیان از پیروزی علی بر خود نمی ترسند اما تو کاری را به آنها پیشنهاد کن که اگر بپذیرند بینشان تفرقه به وجود آید و اگر نپذیرند باز هم بینشان تفرقه پدید آید.آنان را به حکمیت کتاب خدا فراخوان؛بدین ترتیب به مراد خود نایل می گردی.من چنین برنامه ای را برای این روز تدارک دیده بودم.معاویه هم آن را پذیرفت و گفت:پیشنهاد خوبی دادی. (2)

تمیم بن خذیم می گوید:وقتی شب لیله الهریر را به صبح رساندیم،ناگهان نگاهمان به چیزهایی شبیه پرچم در جلو صفوف شامیان جلب شد.وقتی دقت کردیم، دیدیم قرآنهایی هستند که بر نیزه ها بالا رفته اند و از بزرگترین قرآنهای لشکر بودند.سه