فرهنگ عقاید و مذاهب اسلامی: خوارج - جلد 5 صفحه 72

ما از آنان پیروی می کنیم و اگر آنها را به طرف ما کشاند آنها از ما پیروی کنند.پس ای ناکسان!من شری به جا نیاوردم و شما را به کار خطا نکشاندم.شما را فریب ندادم.این شما بودید که به حکمیّت این دو مرد همداستان شدید.ما از آنها پیمان گرفتیم که از حکم قرآن بیرون نروند.» (1)

در همان پیمانی که امام املاء نمود،تصریح شده بود:«حکم همان قرآن است و وظیفۀ حکمان به سخن آوردن قرآن دربارۀ نزاع است»و نیز در پیمان آمده بود:«کتاب خداوند سبحان از اول تا آخر آن بین ماست؛هرچه را قرآن زنده کرده ما زنده می داریم و هرچه را قرآن میرانده،ما می میرانیم.اگر حکمان موضوع را در کتاب خدا یافتند ما بدان گردن می نهیم و اگر در کتاب خدا نیافتند به سنت عادل وحدت بخش تمسک نمایند.» (2)

با این براهین روشن که نشانگر حقیقت و واقعیت قضیه است،اصرار خوارج بر پیمان شکنی ناشی از نادانی و ناتوانی فکری آنهاست.

اما وجه سوم:اینکه از پذیرش حکمیت لازم می آید آنان در این مدت طولانی بر باطل جنگیده باشند و خونهایی که ریخته شده به ناحق ریخته شده باشد.این وجه از دو وجه گذشته سست تر و بی پایه تر است زیرا همانطور که خداوند سبحان در کتابش امر به جهاد داده و فرموده است:

«قاتِلُوا الَّذِینَ لا یُؤْمِنُونَ بِاللّهِ وَ لا بِالْیَوْمِ الْآخِرِ ...» (3)

و فرمود: «وَ قاتِلُوهُمْ حَتّی لا تَکُونَ فِتْنَهٌ وَ یَکُونَ الدِّینُ کُلُّهُ لِلّهِ ...» (4)

در بسیاری از آیات دیگر به صلح و آرامش فرمان داده و فرموده است:

1- 1) -رضی:نهج البلاغه،خطبۀ 127.
2- 2) -طبری:تاریخ 38/4.
3- 3) -توبه:29« [1]بجنگید با آنانی که به خدا و روز قیامت ایمان نمی آورند...»
4- 4) -انفال:39« [2]با آنان مبارزه کنید تا فتنه ای باقی نماند و دین تماما برای خدا باشد...»