فرهنگ عقاید و مذاهب اسلامی: خوارج - جلد 5 صفحه 81

بازتان نمی داریم تا مادامی که با ما همدست هستید و با شما نمی جنگیم تا خود به جنگ آغاز نکرده باشید.آنگاه سخن خویش را از جایی که قطع شده بود،از سر گرفت. (1)

3-فرستادن افراد سرشناس برای بازگرداندن آنها از گمراهی:

امام برای هدایت آنان بزرگان اصحاب خود را نزدشان فرستاد.عبد الله بن عباس را به مقر و پایگاه شان روانه کرد.بین او و خوارج گفتگوهای زیادی صورت گرفت که مورّخین از آن یاد کرده اند.مبرّد می گوید:امیر المؤمنین،عبد الله بن عباس را نزد آنها فرستاد تا با آنها گفتگو کند.ابن عباس به آنها گفت:برای چه با امیر المؤمنین در افتاده اید؟آنها گفتند:او امیر مؤمنان بود اما وقتی که در دین خدا حکم قرار داد از دین خارج شد.باید بعد از اقرار به کفر توبه کند تا ما هم به طرف او بازگردیم.ابن عباس گفت:برای مؤمن سزاوار نیست با اقرار به کفر،ایمان خود را با شک در آمیزد.آنها گفتند:او تحکیم کرد.گفت:خداوند خود دربارۀ شکار صید به تحکیم دستور داده آنجا که فرمود: «یَحْکُمُ بِهِ ذَوا عَدْلٍ مِنْکُمْ »، (2)پس چرا دربارۀ رهبری که این چنین مسلمانان را دچار مشکل نموده،جایز نباشد؟آنان گفتند:که حکمان علیه او حکم کردند اما او حکم را گردن ننهاد.ابن عباس گفت:حکمیّت نظیر امامت است؛وقتی امام،فاسق شد سرپیچی از فرمان او واجب می شود و هم چنین حکمان وقتی خلاف(کتاب و سنت) حکم کردند حکمشان دور انداخته می شود.آنها با یکدیگر گفتند:احتجاج قریش را بر آنان حجت قرار دهید زیرا این شخص از کسانی است که خداوند درباره شان فرمود: «بَلْ هُمْ قَوْمٌ خَصِمُونَ » (3)و نیز او جلّ و ثناه فرمود: «وَ تُنْذِرَ بِهِ قَوْماً لُدًّا». (4)

احتجاج ابن عباس با آنها دلیل مغلوب کننده ای بود زیرا او با قرآن با آنها

1- 1) -طبری:تاریخ 53/4.
2- 2) -مائده:95« [1]دو عادل از شما به آن حکمیّت نمایند.»
3- 3) -زخرف:58« [2]بلکه آنان قومی جدالگرند.»
4- 4) -مریم:97«و [3]با این قرآن قوم لجوج را بترسان.»