کتابخانه بالقرآن

مذاهب صفحه 1097

صفحه 1097

شخصی محصور نیست و ممکن است اشخاص دیگری بجز اشخاصی که نام برده شد به درجه اجتهاد مطلق برسند و این از حیث ادله عقلی و شرعی مانعی ندارد؛ اما بعد از افرادی که نام بردیم تا کنون کسی به این مقام نرسیده و اجتهاد مطلق در غیر این اشخاص فعلیت پیدا نکرده است. معنی این عبارت این است که پس از امامان مذاهب اربعه، مجتهد مطلق نداریم و بنابراین باب اجتهاد در مذاهب اهل سنت فعلاً و عملاً مسدود است.

2. رتبه دوم مجتهدان رتبه «مجتهدان منتسب» گفته می شود و این ها کسانی هستند که نظریات امام مذهب رادر اصول گرفته اند ولی در فروعات با امام مذهب مخالف هستند، هر چند درنهایت به نتایجی مشابه با آنچه امام به آن رسیده، برسند. و این ها اصحاب امامان مذاهب هستند وابن عابدین گفته است اصحاب ابوحنیفه از این دسته اند (مانند امام ابی یوسف و شیبانی).

3. دسته سوم، مجتهدان در مذهب نامیده می شوند. اینان در اصول و فروعی که از امام رسیده تابع امام مذهب هستند و حیطه عمل ایشان، استنباط احکام مسائلی است که درباره آنها از امامفتوایی نرسیده است. کار این ها نیز «تحقیق مناط» است و اینان فقه مذهبی را تقریر کرده و بنیان رشد این مذاهب را گذاشته اند و نیز ایشان بحث ترجیح بین آرا را وضع کرده اند.

4- مجتهدان و مرجحان که بین آرا و نظریاتی که به آنها رسیده، به کمک اصول ترجیحی که علمای دسته قبلی برای آنها ضبط کرده اند، ترجیح می دهند.

مقایسه شیعه واهل سنت

چرا عرب ها اولین امام خود را ابوبکر می نامند؟

پرسش

چرا عرب ها اولین امام خود را ابوبکر می نامند؟

پاسخ

این عقیده اهل سنت است که خلفای پس از پیامبر (ص) را امام می دانند، چه از عرب باشند، چه از غیر عرب، میان عرب ها شیعه هم هستند که ابوبکر را امام نمی دانند، بلکه حضرت علی (ع) را امام می دانند. اهل سنت، کسانی را که پس از پیامبر به خلافت رسیدند، امام می گویند و چون اولین خلیفه پس از پیامبر، ابوبکر بوده او را امام اوّل می گویند.