کتابخانه بالقرآن

مذاهب صفحه 1178

صفحه 1178

آیه یاد شده بر واجب بودن کارهایی در وضو دلالت دارد.

1. شستن صورت محدوده و مقدار شستن صورت در آیه توضیح داده نشده ولی طبق روایات معتبر، حد آن از طرف طول از رستنگاه مو تا چانه و از طرف عرض آن چه در میان انگشت وسط و ابهام (انگشت شصت قرار می گیرد، می باشد.( وسائل الشیعه شیخ حرّ عاملی ج 1، ص 403، مؤسسه آل البیت باب 17 من ابواب الوضوء. )

2. شستن دو دست طبق آیه (الی المرافق دست ها باید تا آرنج شسته شود; لیکن آیه نسبت به شستن از پایین به بالا یا از بالا به پایین ساکت است ولی شستن طبیعی از بالا به پایین و روایات وارده از اهل بیت نیز شستن آرنج به طرف سرانگشتان را بیان می کند.( وسائل الشیعه همان ص 405، باب 19 من ابواب الوضوء. ) از این رو شیعه "الی

را به معنای "مع نگرفته است بلکه می گوید: "الی تنها برای بیان حدّ شستن است نه کیفیت شستن

3. مسح سر: "و امسحوا بروؤسکم . طبق صریح برخی روایات و تصریح بعضی از اهل لغت حرف "ب به معنای تبعیض می باشد; یعنی قسمتی از سر را مسح کنید که در روایات محل ّ آن به یک چهارم جلوی سر معین شده است ( نمونه آیه الله مکارم شیرازی و دیگران ج 4، ص 286 / وسائل الشیعه همان ص 410، باب 22. )

4. مسح دو پا: "و امسحوا بروؤسکم و ?گرجلکم إلی الکعبین قرار گرفتن "ارجلکم در کنار "روؤسکم گواه بر این است که پاها نیز باید مسح شود.( نمونه همان )

(کعب ، هم به معنای برآمدگی پشت پا و هم به معنای مفصل یعنی نقطه ای که استخوان ساق پا با استخوان کف پا مربوط می شود بیان شده است ( قاموس قرآن سیدعلی اکبر قرشی ج 6، ص 117و118، دارالکتب الاسلامیه )

بنابراین پر واضح است که وضوی رسول اکرم نیز مثل همین وضویی بوده که شیعه می گیرد و نیز نماز خواندن پیامبر; زیرا بعد از رسول اکرم امامان معصوم و فرزندان به حق رسول اکرم هستند که می توانند بیانگر سیره راستین جدّشان باشند، و آنچه از امامان به ما رسیده نیز بیانگر همین وضو و نمازی است که علمای شیعه به آن اعتقاد دارند.]علمای شیعه نیز احکام و فروعات دین را از روایات امامان گرفته اند[; مثلاً در روایتی از زراره و بُکیر نقل شده که از امام باقر7 درباره وضوی رسول اکرم پرسیدند. حضرت فرمان داد

ظرف آبی آوردند دست راست خود را در آب فرو برد، مشتی از آن آب را برگرفته و به صورت خود ریخت و صورت خود را با آن شست سپس دست چپ خود را در آب فرو برد و مشتی از آن گرفت و به ساعد خود ]یعنی از مرفق به پایین ریخت و دست راست خود را با آن شست ولی همواره دست را از بالا به پایین کشید، و هیچ گاه از پایین به طرف مرفق نکشید، نه در دست راست و نه در دست چپ سپس با کف دست راست خود، با دست چپ همان کرد که در دست راست کرد، ..."( فروع کافی ج 3، ص 25 26، ح 4 / برای مطالعه بیشتر ر.ک وسائل الشیعه همان باب 15 از ابواب کیفیت وضوء. ) وقتی امامان معصوم هم در گفتار و هم در عمل طریقه وضو گرفتن را مشخص کرده اند، و ما شکی در حجیت قول فعل و تقریر آن بزرگواران نداریم و شک نداریم که مانند پیامبر اکرم وضو می گرفته اند، قول و فعل آن ها حجت است و باید پیروی کرد.

صلات