کتابخانه بالقرآن

مذاهب صفحه 373

صفحه 373

1 - قرآن مجید , در آیه ذیل , حضرت عیسی را از فرزندان ابراهیم خلیل می شمارد ,در حالی که عیسی فرزند مریم است و از طریق مادر , به حضرت ابراهیم می رسد : و وهبنا له اسحق و یعقوب کلا هدینا و نوحا هدینا من قبل و من ذریته داوود وسلیمان و ایوب و یوسف و موسی و هرون و کذلک نجزی المحسنین , و زکریا و یحیی وعیسی . (1)- و ما به ابراهیم , اسحق و یعقوب را عطا نمودیم و همه را به راه راست هدایت کردیم و نوح را نیز پیش از ابراهیم و از فرزندان ابراهیم : داوود و سلیمان وایوب و یوسف و موسی

و هارون را نیز هدایت نمودیم و این چنین نیکوکاران را پاداش می دهیم . و [ همچنین از فرزندان ابراهیم ] زکریا و یحیی و عیسی . دانشمندان مسلمان , آیه یاد شده را گواهی روشن بر این دانسته اند که امام حسن وامام حسین علیهماالسلام فرزندان رسول خدا و ذریه او هستند . برای نمونه , به یکی از آن موارد اشاره می کنیم :جلال الدین سیوطی نقل می کند که : ارسل الحجاج الی یحیی بن یعمر فقال : بلغنی انک تزعم ان الحسن و الحسین من ذریه النبی صلی اللّه علیه و آله تجده فی کتاب اللّه و قد قراته من اوله الی آخره فلم اجده . قال : الست تقرا سوره الانعام : و من ذریته داوود و سلیمان حتی بلغ ویحیی و عیسی ؟ قال : بلی . قال : الیس عیسی من ذریه ابراهیم و لیس له اب ؟قال : صدقت . (2)روزی حجاج , به دنبال یحیی بن یعمر فرستاد و به وی گفت : برایم گزارش داده اند که تو می پنداری حسن و حسین , فرزندان و ذریه پیامبرند و این سخن را درکتاب خدا ( قرآن ) یافته ای , در حالی که من از آغاز تا پایان قرآن را خوانده ام و این سخن را نیافتم . یحیی بن یعمر گفت : آیا این آیه از سوره انعام را نخوانده ای که می فرماید و من ذریته داوود و سلیمان تا آنجا که می فرماید : و یحیی و عیسی ؟گفت : چرا , خوانده ام . یحیی گفت : آیا در این

سخن قرآن , حضرت عیسی به عنوان ذریه ابراهیم به شمارنرفته است در حالی که برای او پدری نبود [ و از طریق مادر به ابراهیم می رسد ؟ ]حجاج پاسخ داد : سخن تو , درست است . از مجموع آیه یاد شده و سخنان مفسران قرآن , به روشنی معلوم می گردد که نه تنهاشیعه بلکه تمام دانشمندان مسلمان , امام حسن و امام حسین علیهماالسلام را ذریه و فرزندان رسول خدا می نامند .

2 - یکی از آیات روشن قرآن که بر صحت گفتار یاد شده , گواهی می دهد , آیه مباهله در سوره آل عمران است . اینک نص آیه مباهله را همراه با سخنان مفسران می آوریم : فمن حاجک فیه من بعد ما جاءک من العلم فقل تعالوا ندع - ابناءنا و انباءکم ونساءکم و انفسنا و انفسکم ثم نبتهل فنجعل لعنه اللّه علی الکاذبین . (3)- هر کس با تو در مقام مجادله برمی آید , پس از آن که به وحی خدا آگاه گشتی ,بگو : بیایید فرزندان ما و فرزندان شما , و زنان ما و زنان شما , و جان های ما وجان های شما را فرا خوانیم , سپس یکدیگر را نفرین نماییم و لعنت خدا را نثاردروغگویان سازیم . مفسران می گویند : آیه یاد شده که به آیه مباهله معروف است , در مقام مناظره پیامبر گرامی با سران مسیحیان نجران و پس از لجاجت ورزیدن آنان , فرو فرستاده شد و آن حضرت به فرمان خدا , همراه با علی بن ابی طالب و فاطمه زهرا و امام حسن و

امام حسین - سلام اللّه علیهم - به منظور مباهله به راه افتادند و چون بزرگان نصاری , رفتار پیامبر و اهل بیت آن حضرت را مشاهده نمودند , بر جان خود بیم کردند و از رسول خدا صلی اللّه علیه و آله درخواست کردند تا از مباهله و نفرین آنان صرف نظر نماید و آن حضرت هم پیشنهاد آنان را پذیرفت و با بستن پیمانی ,این قضیه خاتمه یافت . از آنجا که دانشمندان هر دو گروه شیعه و سنی , بر این نکته اتفاق نظر دارند که در روز مباهله , امیرمومنان و فاطمه زهرا و امام حسن و امام حسین علیهم السلام , همراه پیامبر گرامی بودند , به روشنی معلوم می گردد که مقصود از ابناءنا [ یعنی فرزندان ما ] در سخن رسول خدا , امام حسن و امام حسین می باشند , و بدین سان روشن می گردد که حسن و حسین علیهماالسلام در آیه یاد شده ,فرزندان پیامبر گرامی قلمداد شده اند . لازم به ذکر است که مفسران , پس از نقل روایات بسیار در ذیل آیه مباهله , بر صحت این برداشت روشن , گواهی می دهند و ما به عنوان نمونه , به برخی از آنها , اشاره می کنیم :الف : جلال الدین سیوطی به نقل از حاکم و ابن مرودیه و ابونعیم , از جابر بن عبداللّه , چنین می گوید : انفسنا و انفسکم : رسول اللّه صلی اللّه علیه و آله و علی , و ابناءنا :الحسن و الحسین و نساءنا : فاطمه . (4)- مقصود از انفسنا [ جان های

ما ] , علی بن ابی طالب است و ابناءنا [ فرزندان ما ] حسن و حسین و نساءنا [ بانوان ما ] فاطمه . ب : فخر الدین رازی در تفسیر خود , پس از بیان روایت یاد شده می گوید : و اعلم ان هذه الروایه کالمتفق علی صحتها بین اهل التفسیر و الحدیث . (5)- بدان که این روایت , به عنوان حدیثی است که اهل تفسیر و حدیث , بر صحت آن اتفاق نظر دارند . آنگاه چنین می افزاید : المساله الرابعه : هذه الایه داله علی ان الحسن و الحسین علیهماالسلام کاناابنی رسول اللّه صلی اللّه علیه و آله وعد ان یدعوا ابناءه فدعا الحسن و الحسین فوجب ان یکون ابنیه . (6)- آیه یاد شده گواه این معناست که حسن و حسین علیهماالسلام فرزندان پیامبربودند ; زیرا قرار بود رسول خدا صلی اللّه علیه و آله , فرزندان خود را فرابخواند , پس حسن و حسین را فراخواند . ج : ابوعبداللّه قرطبی نیز , در تفسیر خود , اینگونه آورده که : [ ابناءنا ] دلیل علی ان ابناء البنات یسمون ابناءا . (7)- [ ابناءنا ] در سخن قرآن ( در آیه یاد شده ) , گواه آن است که فرزندان دخترانسان , فرزندان انسان قلمداد می گردند .

3 - سخنان رسول خدا صلی اللّه علیه و آله روشن ترین گواه است بر این که امام حسن و امام حسین علیهماالسلام فرزندان پیامبر گرامی اند . و اینجا به دو نمونه از سخنان آن حضرت اشاره می کنیم :الف : رسول خدا , در مورد حسن

و حسین فرمود : هذان ابنای من احبهما فقد احبنی . (8)- حسن و حسین , دو فرزند من هستند هر که آن دو را دوست بدارد , مرا دوست داشته است . ب : و نیز پیامبر گرامی صلی اللّه علیه و آله با اشاره به حسن و حسین علیهماالسلام فرمود : ان ابنی هذین ریحانتی من الدنیا . (9)- این دو فرزند من , دو ریحانه من از دنیا هستند .

بدعت یعنی چه؟

پرسش