کتابخانه بالقرآن

مذاهب صفحه 49

صفحه 49

مقصود از وحدت چیست؟ و آیا وحدت بین مذاهب اسلامی امکان دارد؟

پرسش

مقصود از وحدت چیست؟ و آیا وحدت بین مذاهب اسلامی امکان دارد؟

پاسخ

1- مذاهب اسلامی یعنی مذاهبی که هر کدام به اسلام و اصول آن اعتقاد و باور دارند و همه آنها در تحت لوا و نام اسلام جمع شده اند، در برابر مذاهب و گروهایی که مذاهب غیراسلامی را انتخاب نموده اند و نام اسلام بر آنان صدق نمی کند مانند اهل کتاب، غلات، نواصب.

2- عمود و پایه های اسلام عبارت است از توحید، نبوت، عقیده به قیامت، نماز، زکات، حج، جهاد و بسیاری از احکام دیگر که همه مذاهب اسلامی بدان عقیده دارد هر چند در مسائل فراوان دیگر اختلاف وجود دارد امّا آن اختلافات فرعی و صغروی است. این گونه اختلافات را که بیشترشان از اجتهاد علما و فقهای هر مذهب سرچشمه می گیرد نمی توان از بین برد چنان که از صدر اسلام در بین صحابه وجود داشته است و سپس در بستر تاریخ همچنان ادامه دارد.

3- مقصود از وحدت اگر آن باشد که همه مذاهب دست از باورهای خود بردارند و به یک مذهب دیگر بپیوندند، امکان عملی ندارد و اگر عملی شود پس از مدتی مذاهب دیگر پدید خواهد آمد چرا که با حذف مذاهب و یا ادغام آنها وحدت تحقق پیدا نمی کند. بکله مقصود از وحدت آن است که هر مذهب اسلامی به باورهای مسلم خود ملتزم و بدان عمل نماید ولی در برابر مذاهب دیگر از ظرفیت وسعه صدر برخوردار باشد و هیچ گونه تعصّب اظهار نکند چرا که تعصبات موجب نزاع و درگیری می شود قرآن کریم می فرماید: ولا تَنازَعُوا فَتفْشَلُوا او تَذهبَ ریحکم و اصبروا انّ اللّه مع الصابرین{1}

«و همه با روح وحدت ایمانی

پیرو فرمان خدا و رسول خدا باشد و هرگز راه اختلاف و تنازع که در اثر تفرقه ضعیف شده و قدرت و عظمت شما نابود می شود بکله یکدل پایدار و صبور باشید که خدا با صابرین است. مشترکات را گرفته و در مسائل اختلافی هر کس به عقیده خودش عمل نماید و همه در برابر دشمن مشترک که همواره درصدد اختلاف و نزاع و نابودی مسلمانان گام برمی دارد متحد شوند. روشن است که این وحدت امکان عملی دارد و سرمایه فراوانی جز تلاش در راستای بیداری مسلمانان و شناخت یکدیگر و طرح مباحث علمی در میان علمای مذاهب و برخی شرائط دیگر که در ج اوّل سؤال 60 آمده، ندارد.

[1].- سوره انفال، آیه46.