کتابخانه بالقرآن

مذاهب صفحه 521

صفحه 521

شود و آیات قرآن به وجود برخی از منافقان در میان صحابه تصریح دارد , مانند

آیه ( اذاجائک المنافقون قالوا نشهد انک لرسول اللّه و اللّه یعلم انک لرسوله ) . (3)

بنابراین نمی توان همه صحابه را عادل دانست ,

علاوه بر این معیار و ملاکی که مورداتفاق باشد , وجود ندارد که صحابه چه کسی است و مدت مصاحبت و نحوه مصاحبت به به یقین در آن وجود ندارد

و بنابر تعریف مشهور که ابن حجر ارائه کرده است ,می گوید : صحابی کسی است که پیامبر اسلام (ص ) را درک و ملاقات کرده و به او ایمان آورده و بر دین اسلام از دنیا رفته است . (4)

همچنین نمی توان همه صحابه را که در میان آنان افراد ثابت الایمان و افراد ضعیف الایمان و افرادی هم که به خاطر توطئه و تیشه زدن به ریشه اسلام وارد شده اند, یکی دانست و درباره آنان به یک نحو قضاوت نمود .نکته ای که لازم است روشن شود این است که مبحث اسلام و ایمان از مباحث اصول است واگر کسی اصول اسلام و یا یکی از ضروریات اسلام را منکر شود , از دایره اسلام خارج خارج است .

اما اگر کسی منکر مناقب و فضایل آنان شود , این بحث داخل در موضوع ایمان و کفرنمی شود برخی از صاحبان کتب رجالی عده ای را صحابی دانسته اند و عده ای را صحابی نمی دانند و اگر کسی صحابه بودن فردی را انکار کند , خارج از اسلام نیست و اگرفردی هم درباره شخصی که در صحابه بودن او اختلاف است , معتقد به

صحابی بودن آن شخص شود , موجب زیادتی ایمان او هم نخواهد بود,بنابراین این بحث خارج از موضوع ایمان و کفر است .

درباره عدالت صحابه هم مسلمانان دو دسته اند: برخی براساس مجموع آیات و روایات وبراساس عقل قضاوت نموده و همه را در یک مقام نمی دانند و برخی به ظواهر برخی ازآیات اکتفا کرده و آیات دیگر و روایات نبوی (ص ) و اعمال آنها را بر اساس عقل ومنطق و متخذ از اسلام سنجیده و به عدالت همگی آنها قضاوت کرده اند .

آیا تمامی صحابه کامل الایمان و بهشتی هستند ؟